Peta dinastija Egipta
From Wikipedia
| Dinastije faraona starog Egipta |
| predinastički Egipat |
| protodinastički period |
| rani dinastički period |
| 1. 2. |
| Staro kraljevstvo |
| 3. 4. 5. 6. |
| prvi prelazni period |
| 7. 8. 9. 10. |
| 11. (samo Teba) |
| srednje carstvo |
| 11. (ceo Egipat) |
| 12. 13. 14. |
| drugi prelazni period |
| 15. 16. 17. |
| Novo carstvo |
| 18. 19. 20. |
| treći prelazni period |
| 21. 22. 23. 24. 25. |
| kasni period |
| 26. 27. 28. |
| 29. 30 31. |
| grčko-rimski period |
| ptolomejska Rimsko carstvo |
Poznati vladari u historiji Egipta, za Petu dinastiju.
Treća, Četvrta, Peta i Šesta dinastija drevnog Egipta se često navode pod zajedničkim nazivom Staro egipatsko kraljevstvo.
| Ime | Napomene | Datumi |
|---|---|---|
| Userkaf | - | 2498 – 2491. pne. |
| Sahure | - | 2487 – 2477. pne. |
| Neferirkare Kakai | - | 2477 – 2467. pne. |
| Shepseskare Isi | - | 2467 – 2460. pne. |
| Neferefre | - | 2460 – 2453. pne. |
| Nyuserre Ini | - | 2453 – 2422. pne. |
| Menkauhor Kaiu | - | 2422 – 2414. pne. |
| Djedkare Isesi | - | 2414 – 2375. pne. |
| Unas | - | 2375 – 2345. pne. |
Peta dinastija se samtra dijelom Starog kraljevstva u historiji drevnog Egipta. Manethon piše kako su ti kraljevi vladali iz Elefentatine, ali arheolozi su pronašli dokaze koji jasno pokazuju kako su njihove palače bile smještene u Ineb-hedju ("Bijelim zidinama").
Kako je faraon Userkaf osnovao svoju dinastiju nije posve sigurno. Papirus Westcar, napisan za vrijeme Srednjeg kraljevstva, kazuje priču kako je kralju Khufuu iz Četvrte dinastije predskazano kako će trojke rođene od supruge svećenika Ra u Sakhbuu svrgnuti njega i njegove nasljednike, te kako je to pokušao spriječiti tako što će tu djecu -- čija su imena Userkaf, Sahura i Neferirkara -- dati pogubiti; međutim posljednjih godina su naučnici skloniji ovu priču smatrati legendom te priznati kako ne znaju što je doelo do promjene dinastije.
Za vrijeme ove dinastije se dogodilo nekoliko važnih promjena u egipatskoj religiji. Pojavili su se najstarije poznate kopije zagrobnih molitivi na kraljevskim grobovima (poznati kao Piramidski tekstovi). Kult boga Ra je dobio na važnosti, te su kraljevi od Userkafa do Menkauhora gradili hramove posvećene Ra u ili oko Abusira. Onda je pred kraj dinastije kult Ozirisa dobio na važnost, što je najvidljivije po natpisima pronađenima na grobu Unasa.
Među Egipćanima ne-kraljevskog porijela je u to vrijeme veliku slavu zbog svoje mudrosti stekao Ptahhotep, vezir Djedkare Isesija; Izreke Ptahhotepa su mu pripisane od strane kasnijih prepisivača. Ne-kraljevski grobovi su također bili ukrašeni natpisima, isto kao i kraljevski, ali su umjesto molitvi i čarolija na zidovima bili napisani životopisi pokojnika.
Kao i ranije, slane su ekspedicije do Wadi Maghare i Wadi Kharita na Sinaju kako bi se iskopavao tirkiz i bakar, te do kamenoloma sjeverozapadno od Abu Simbela gdje se kopao gnajs. Trgovačke ekspedicije su poslane na jug u Punt kako bi se dobavio malahit, mira i elektar, a arheološki nalazi u Byblosu svjedoče kako je diplomatsko izaslanstvo bilo poslano u taj feničanski grad. Predmeti koji nose imena nekoliko kraljeva Pete dinastije su pronaženi na nalazištu Dorak, blizu Mranornog mora, te mogu predstavljati dokaz trgovine, mada se o njima malo zna.
