Zatrucie tlenkiem węgla

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

	Efekt toksyczny tlenku węgla
()
ICD-10:	T58
T58.0 {{{X.0}}}
T58.1 {{{X.1}}}
T58.2 {{{X.2}}}
T58.3 {{{X.3}}}
T58.4 {{{X.4}}}
T58.5 {{{X.5}}}
T58.6 {{{X.6}}}
T58.7 {{{X.7}}}
T58.8 {{{X.8}}}
T58.9 {{{X.9}}}

Zatrucie tlenkiem węgla (popularnie nazywane zaczadzeniem) jest najczęściej spotykanym zatruciem gazowym.

Spis treści

1 Przyczyny występowania tlenku węgla w powietrzu
2 Działanie
3 Objawy
4 Badanie
5 Leczenie

[edytuj] Przyczyny występowania tlenku węgla w powietrzu

pożary (np. w przypadku zaprószenia ognia w mieszkaniu)
wadliwe piecyki gazowe lub użytkowane w pomieszczeniach o niesprawnej wentylacji
zatrucia przemysłowe
zatrucia samobójcze.

[edytuj] Działanie

Jego trujące działanie polega na łączeniu się z hemoglobiną i innymi metaloproteinami zawierającymi żelazo (oksydaza cytochromowa). Połączenie hemoglobiny z tlenkiem węgla nazywane karboksyhemoglobiną charakteryzuje się znacznie większą trwałością niż połączenie z tlenem co powoduje że transport tlenu z płuc do tkanek jest drastycznie zmniejszony. Dochodzi do niedotlenienia tkanek - hypoksji.

[edytuj] Objawy

Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależnie od stężenia objętościowego w powietrzu:

100-200 ppm (0,01% - 0,02%) - lekki bół głowy przy ekspozycji przez 2-3 godziny
400 ppm (0,04%) - silny ból głowy zaczynający się ok. 1 godzinę po wdychaniu tego stężenia
800 ppm (0,08%) - zawroty głowy, wymioty i konwulsje po 45 miniutach wdychania; po dwóch godzinach trwała śpiączka
1 600 ppm (0,16%)- silny ból głowy, wymioty, konwulsje po 20 minutach; zgon po dwóch godzinach
3 200 (0,32%) - intensywny ból głowy i wymioty po 5-10 minutach; zgon po 30 minutach
6 400 ppm (0,64%) - ból głowy i wymioty po 1-2 minutach; zgon w mniej niż 20 minut
12 800 ppm (1.28%) - śmierć po 3 minutach.

[edytuj] Badanie

U osób z podejrzeniem zatrucia tlenkiem węgla wykonuje się badanie krwi na zawartość hemoglobiny tlenkowęglowej (karboksyhemoglobiny). Nie ma ścisłej korelacji między wynikiem tego badania i ciężkością stanu klinicznego. Rokowanie bardziej zależy od czasu przebywania danej osoby w trującej atmosferze niż stężenia tlenku węgla w powietrzu oddechowym.

[edytuj] Leczenie

przerwanie kontaktu osoby zatrutej z tlenkiem węgla
tlenoterapia konwencjonalna i w komorze hiperbarycznej
zapobieganie obrzękowi mózgu
leczenie kwasicy metabolicznej
leczenie hipertermii
ogólne leczenie objawowe (np. zapobieganie zapaleniu płuc, odleżynom itp.)

U zatrutych osób uratowanych przed śmiercią często występują odległe powikłania ze strony ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.

Trujące działanie tlenku węgla zostało wykorzystane przez hitlerowców (podczas II wojny światowej) do zagazowywania ludzi. Gaz wydechowy samochodu był wprowadzany do zamkniętej przestrzeni naczepy, gdzie przebywali ludzie.