Zarzuela

Z Wikipedii

Zarzuela (wymowa wg IPA: /θar'θwe'la/ w Hiszpanii, /sar'swe'la/ w Nowym Świecie) – forma muzyczna liryczno-dramatyczna pochodzenia hiszpańskiego w której występują naprzemiennie sceny mówione i śpiewane, w okresie późniejszym zawierająca także taniec; rodzaj musicalu. Nazwa wywodzi się prawdopodobnie od nazwy domku myśliwskiego zwanego Palacio de la Zarzuela znajdującego się niedaleko Madrytu, gdzie w XVII wieku, po raz pierwszy przedstawiono ten rodzaj sztuki hiszpańskiemu dworowi królewskiemu.

Występują dwie formy zarzuelli: zarzuela barokowa (lata 1630-1750, styl wcześniejszy) i zarzuela romantyczna (lata 1850-1950), który możemy dalej podzielić na dwa podtypy: género grande i género chico

Zarzuela (także znana jako zarzuelta) to też integralna część muzyki filipińskiej. Przybyła razem z pierwszymi hiszpańskimi kolonizatorami i zakonnikami błyskawicznie rozprzestrzeniła wśród rdzennej ludności, która przystosowała ją do swojego gustu.

Musical znany był już w Hiszpanii od czasów Juana del Encina. Nowa forma zwana zarzuelą była o tyle innowacyjna, że dodawała funkcję dramatyczną do partii muzycznych. Stała się ona integralną częścią dzieła. Inne zmiany to udział wielkiej orkiestry i włączenie partii chóralnych, pieśni i tańca.

[edytuj] Najbardziej znane utwory

• La leyenda del beso (zawierająca znaną arię Amor mi raza sabe conquistar)
• La dolorosa
• El huésped del Sevillano
• El caserío

[edytuj] Kompozytorzy tworzący zarzuelę

• Emilio Arrieta
• Tomás Bretón
• Federico Chueca
• Joaquín Gaztambide
• Federico Moreno Torroba
• José Serrano
• Reveriano Soutullo
• José María Tena
• Juan Vert
• Rafael Millán Picazo
• Antonio de Literes
• Pablo Sorozábal
• Jesús Guridi

[edytuj] Inne znaczenia tego wyrazu

Zarzuela to także nazwa dania pochodzącego z kuchni hiszpańskiej robionego z różnorodnych "darów morza" i ryb. Nazwa nawiązuje do rodowodu operowego z powodu bogatej mieszanki składników.