Zamek Pszczyński
Z Wikipedii
Zamek Pszczyński dawna Rezydencja książąt Hochberg von Pless – klasycystyczny pałac magnacki w Pszczynie który wraz z 48 ha parkiem tworzy zespół pałacowo-parkowy. W Zamku Pszczyńskim mieści się najzasobniejsze w eksponaty muzeum wnętrz w Polsce.
Park jest szerzej opisany w artykule dotyczącym miasta Pszczyna.
Spis treści |
[edytuj] Historia budowli
Brak jest informacji co do daty powstania w tym miejscu budowli zamkowej. Można przyjąć, że powstał on w miejscu piastowskiej warowni z fosą i wałami ziemnymi z XI lub XII wieku. W tym czasie miał być głownie używany jako siedziba myśliwska. Samo miasto, a razem z nim zamek, wzmiankowane jest 1303. W 1433 zamek opiera się najazdowi husyckiemu z czego wywodzimy, że w tym czasie był ufortyfikowany i otoczony fosą. Do dziś pod częścią zamku zachowały się gotyckie piwnice, a wmurowana w grube mury gotycka baszta używana była jako sekretna klatka schodowa.
W drugiej połowie XVI wieku zamek zostaje przebudowany w stylu renesansowym, następnie w latach 1680 a 1698 poddany zostaje modernizacji przez budowniczego Consilio Miliusa. W tym czasie zamek ma dwa równoległe skrzydła i jego rzut wpisuje się w zniekształcony prostokąt.
7 lipca 1737 zamek zostaje zniszczony przez pożar. W latach 1738 – 1768 trwa odbudowa zamku w stylu barokowym. Dobudowane zostaje trzecie skrzydło łączące dwa istniejące, a budowla nabiera reglarności. Rzut zamku przypominał literę U z półotwarym dziedzińcem wewnętrznym.
W latach 1870 do 1876 dokonana zostaje przez francuskiego architekta Aleksandra Destailleura przebudowa zamku w stylu klasycyzmu francuskiego. Budowla nabiera wyglądu pałacu. Zostaje zabudowany wewnętrzny dziedziniec. W jego miejscu powstaje sień wjazdowa oraz reprezentacyjna klatka schodowa wzorowana na Wersalu. Na pierwszym piętrze powstaje reprezentacyjna sala jadalna. Zmienione zostają elewacje oraz przebudowany dach. W tym kształcie rezydencja przetrwała do dziś. Dziś jest tam muzeum.
[edytuj] Właściciele Zamku Pszczyńskiego
- do końca XIV wieku rody piastowskie z linii opolsko-raciborskiej
- 1424 – 1449 Helena Korybutówna
- od 1449 do około 1480 roku Przemyślidzi z Opawy
- od 1480 do 1517 Kazimierz II Cieszyński – książę cieszyński
- od 1517 do 1548 Andrzej Turzo – magnat węgierski
- od 1548 do 1765 w rękach rodziny Promniców niem. Promnitz – pierwszy właściciel Baltazar von Promnitz biskup wrocławski.
- od 1765 do 1846 ród Anhalt-Köthen. Pierwszy właściciel Fryderyk Erdman Anhalt-Köthen. Do swojego rodowego nazwiska dodają też von Pless (Pless to niemiecka nazwa Pszczyny).
- od 1846 do 1995 ród hrabiowski, a od 1850 książecy Hochberg von Pless. Pierwszy właściciel – Jan Henryk X Hochberg von Pless. Ostatni spadkobierca – Bolko Hochberg von Pless w 1995 zrzeka się uroczyście praw do Zamku Pszczyńskiego i Zamku w Książu. Jest ostatnim męskim potomkiem tej linii.
- od 1936 do 1939 w zarządzie komisarycznym skarbu śląskiego,
- od 1939 do 1945 w zarządzie komisarycznym administracji niemieckiej,
- od 9 lutego 1945 w rękach Armii Czerwonej – w zamku urządzono szpital polowy.
- od 1946 w rękach Rządu Polskiego, a od 9 maja 1946 obiekt muzealny.
[edytuj] Czasy współczesne
W zamku urządzone jest muzeum wnętrz pałacowych. Szczęśliwym zrządzenie losu ocalało ponad 80% wystroju wnętrz. Na podstawie przekazanej przez rodzinę książąt Hochberg von Pless dokumentacji fotograficznej odtworzono wnętrza magnackiej rezydencji z przełomu XIX i XX wieku, w tym apartamenty cesarza niemiec Wilhelma II, który wraz ze swoim sztabem przebywał w zamku w czasie I wojny światowej w latach 1914–1917. W nagrodę za odtworzenie wnętrz (prace trwają nadal) Muzeum Zamku Pszczyńskiego nagrodzone zostaje honorowym dyplomem łac. Europa Nostra.
[edytuj] Apartamenty i sale pałacu
[edytuj] Parter
Sień przejazdowa
Do pałacu wchodzi się przez bramę od strony południowej. Za bramą długa, wysoką, sklepiona sień przejazdowa, wybrukowana kostką z drewna dębowego, która wygłuszała stukot kopyt końskich i hałas czyniony przez żelazne obręcze kół powozów. Do sieni tej wjeżdżało się od strony północnej, z podjazdu parku. Powozy zatrzymywały się pośrodku sieni przy szklanych drzwiach prowadzących do paradnych schodów, a niezachowany już dzwon oznajmiał przybycie gości.
Korytarz zachodni
Sypialnia cesarza
Garderoba cesarza
Łązienka cesarza'
Gabinet cesarza
Salon dębowy
Sypialnia cesarzowej
Westybul
[edytuj] I pietro
Galeria - skrzydło zachodnie
Salon Księżnej Daisy
Sypialnia Księżnej Daisy
Buduar Księżnej Daisy
Łazienka Księżnej Daisy
Przedpokój
Sypialnia Pana Domu
Gabinet Pana Domu
Przedpokój myśliwski
Salon Pana Domu
Biblioteka
Salon Wielki
Salon Zielony
Sypialnia Żółta
Łazienka
Galeria - skrzydło wschodnie
Jadalnia secesyjna
Pokój Reussów
