Puńsk

Niegdyś tereny dzisiejszego Puńska należały do leśnictwa sejwejskiego. Stał tu dwór, który był jego siedzibą. Na przełomie XVI i XVII wieku Stanisław Zaliwski, chorąży liwski i leśniczy sejwejski przystąpił do tworzenia w Puńsku ośrodka miejskiego. W roku 1597 ufundował i wyposażył kościół parafialny oraz zezwolił na targi w niedziele i święta.

W dokumentach z roku 1612 Puńsk jest już nazywany miastem, chociaż prawdopodobnie prawa miejskie otrzymał dopiero w roku 1647 z rąk króla Władysława IV. Był więc miastem królewskim, a także trzecim (po Berżnikach i Sejnach) miastem Sejneńszczyzny.

W roku 1800 władze pruskie włączyły Puńsk do nowoutworzonej ekonomii Maćkowo. Miejscowość utraciła prawa miejskie w roku 1852.

W roku 1934 nastąpił wielki pożar Puńska, po którym odbudowano miejscowość według nowych założeń urbanizacyjnych, które nadały mu charakter miasteczka. Po II wojnie światowej Puńsk stał się stolicą kulturalną polskich Litwinów.

[edytuj] Ciekawe miejsca

Kościół Wniebowzięcia NMP w Puńsku

neogotycki kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z roku 1881
ludowe kapliczki litewskie, stojące w różnych punktach miejscowości (dwie z nich znajdują się przed kościołem)
drewniana wikarówka i parafialny spichlerz z II poł. XIX wieku
Izba Regionalna, usytuowana w pomieszczeniach plebani, z ekspozycją poświęconą tkactwu ludowemu
cmentarz z zabytkowymi kaplicami i dużą ilością starych nagrobków
Muzeum Etnograficzne (skansen), mieszczące się w budynku starej szkoły, zawierające ponad 2 000 eksponatów, zbieranych przez emerytowanego nauczyciela Juozasa Vainę
Synagoga z przełomu XIX i XX wieku

[edytuj] Kultura

Puńsk jest silnym ośrodkiem kultury litewskiej. Mieszka tu wielu litewskich twórców ludowych. Znajduje się tu redakcja litewskiego czasopisma Aušra (litew. "Jutrzenka") oraz Dom Kultury Litewskiej i Liceum Ogólnokształcące z językiem wykładowym litewskim. W budynku Urzędu Gminy znajduje się sklep z wydawnictwami litewskimi.

W Puńsku są też lokale, w których kupić i zjeść można różne litewskie specjały (kawiarnia Sodas czy sklep Dešra).

Dwa największe festiwale lokalnego folkloru odbywają się w Puńsku podczas nocy świętojańskiej oraz 15 sierpnia w święto Wniebowzięcia NMP (Matki Bożej Zielnej). Wówczas odbywają się tu m.in. występy litewskich zespołów w ludowych strojach.

Wójtem gminy Puńsk jest obecnie Vytautas Liškauskas (Witold Liszkowski).