Przewlekła niewydolność żylna

Z Wikipedii

Przewlekła niewydolność żylna - (łac. Insufficietia venorum chronica, ang. Chronic venosus insufficiency) - to stan, w którym dochodzi do wystąpienia objawów zastoju krwi żylnej w żyłach, wskutek wstecznego przeływu żylnego (refluks) lub zwężenia bądź niedrożności żył.

Do powyższego stanu może dojść wskutek:

• żylaków kończyn dolnych
• zespołu pozakrzepowego powstałego wskutek zakrzepicy żył głębokich
• w wyniku niewydolności zastawek żylnych (wrodzone zespoły chorobowe przebiegające z zaburzeniami zastawek żylnych lub ich nabyte uszkodzenie)
• w przypadkach ucisku zewnętrznego na żyłę (np. fizjologicznie w ciąży).

Spis treści 1 Częstość występowania 2 Czynniki ryzyka 3 Mechanizm powstania 4 Klasyfikacja 5 Objawy chorobowe 6 Rozpoznanie 7 Leczenie 8 Bibliografia

[edytuj] Częstość występowania

Występuje u 47% kobiet i 37% mężczyzn w Polsce. W młodszych grupach wiekowych, do 35 roku życia, jest sześciokrotnie częstsza u płci żeńskiej. Powyżej 65 roku życia ten stosunek wynosi już tylko 1,5 : 1. Owrzodzenie podudzi występuje u 0,3% w mlodszych grupach wiekowych, do 7% w grupach osob starszych.

[edytuj] Czynniki ryzyka

• wiek
• płeć żeńska
• czynniki dziedziczne - statystyczne ryzyko rozwoju żylaków u osoby, której jedno z rodziców ma żylaki wynosi 42%, jeśli oboje - ryzyko wzrosta do 89%
• ciąża (każda ciąża niesie ryzyko rozwoju żylaków i każda następna je dodatkowo zwiększa)
• otyłość
• praca w pozycji siedzącej lub stojącej, doprowadzająca do zastoju krwi w żyłach kończyn dolnych
• zaparcie
• płaskostopie
• wysoki wzrost

[edytuj] Mechanizm powstania

Podstawowym czynnikiem doprowadzającym do rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej jest nadciśnienie w obrębie żył. Doprowadza to do zastoju krwi i przepełnienia żylnej części mikrokrążenia. Z czasem powoduje to owieranie się przetok tętniczo-żylnych i tak zwanej wenulizacji tętniczek (czyli wystąpienie w obrębie tętniczek mikrokrążenia warunków przepływu charakterystycznych dla żył, a nie przepływu tętniczkowego). To dodatkowo nasila objawy zastoju żylnego i dochodzi do przemieszczenia leukocytów poza światło naczynia (tak zwana pułapka leukocytarna). Dochodzi do uwolnienia z leukocytów mediatorów reakcji zapalnej, co powoduje zwiększe przepuszczalności naczyń i dalsze zwiększanie obrzęku. Płyn przesiękowy, będąc bogaty w białko a więc i w fibrynogen, co może zapoczątkować zmiany zakrzepowe. Z przesiękających erytrocytów uwalnia się homosyderyna, przyczyniając się do wystapienia zmian przebarwieniowych w obrębie chorych tkanek. Ten stan doprowadza wreszcie do aktywacji fibroblastów, co doprowadza do zamiany tkanki podskórnej na tkankę włóknistą (łac. lipodermatosclerosis). Wszystkie te procesy dodatkowo zwiększają lepkość krwi, co może doprowadzać do rozwoju zakrzepów.

[edytuj] Klasyfikacja

Do klasyfikacja i oceny stopnia zawansowania powszechnie używa się tak zwanej skali CEAP. Pierwsze litery skrótowca oznaczają:

• C - ocena kliniczna
• E - etiologia
• A - anatomia
• P - patofizjologia

[edytuj] Objawy chorobowe

• uczucie ciężkich nóg, ustępujące lub znacznie zmniejszające sie po odpoczynku, zwłaszcza z uniesionymi kończynami
• kurczowe bóle łydek, nasilające się w nocy lub w pozycji stojącej i siedzącej i przy upałach
• widoczne przez skórę niebiesko-sinawo zabarwione żyły o poszerzonym, krętym przebiegu.(w początkowym okresie widoczne są jedynie teleangiektazje)
• obrzęk, początkowo odwracalny znikający po odpoczynku, następnie stały
• przebarwienia skóry, zwłaszcza na przyśrodkowych częściach podudzi
• ogniska zaniku białego, pokryte cienkim, wrażliwym na uraz naskórkiem
• owrzodzenie podudzi w zaawansowanych postaciach
• wyprysk żylakowy - swędzące suche lub sączące zmiany w obrębie zmienionych tkanek

[edytuj] Rozpoznanie

Do rozpoznania zwykle wystarczjace jest badanie fizykalne. Do oceny zaawansowania i zajęcia poszczególnych części układu żylnego można stosować próby, takie jak: próba Perthesa, próba Trendelenburga, próba Trendelenburga odwrotna. Jednakże w XXIw. standardem powinno być wykonanie badania USG z kolorowym doplerem.

[edytuj] Leczenie

• zmiana trybu życia (zwiększenie aktywności fizycznej zwłaszcza spacery, jazda na rowerze, pływanie, unikanie zaparć)
• odpowiednie stanowisko pracy (podnóżki, unikanie przebywania długotrwałego bez ruchu, a gdy nie jest to możliwe - wykonywanie ćwiczeń umożliwiających pracę mięśni łydek - na przykład marsz w miejscu w pozycji stojącej, zginanie grzbietowe stopy przy przebywaniu w pozycji siedzącej)
• leczenie uciskowe
  • opaski uciskowe
  • pończochy uciskowe
  • masaż pneumatyczny (uciskowy) z użyciem specjalnych, sekwencyjnie nadmuchiwanych mankietów
• leczenie farmakologiczne
  • pomimo że nie ma przekonywujacych dowodów skuteczności takiego leczenia, stosuje się leki oparte o wyciągi z kasztanowca, rutynę, diosminę, hesperydynę, escynę celem zmniejszenia dolegliwości (poprawa jest widoczna w przypadku uczucia tzw. ciężkich nóg, terapia taka jednak nie spowalnia, ani tym bardziej nie leczy choroby)
  • pentoksyfilina stosowana w dużych dawkach (1200 miligramów na dobę) w przypadku owrzodzeń
• leczenie chirurgiczne
  • stripping (usunięcie) zmienionej chorobowo żyły
  • operacja Lintona - operacja niewydolnych żył przeszywających
  • Skleroterapia - czyli zamknięcie (obliteracja) żylaków poprzez wstrzyknięcie środków drażniących, w końcowym etapie powodujących zarośnięcie zmienionego odcinka naczynia
  • chirurgia plastyczna zastawek żylnych (dostępna w pojedynczych, wysokospecjalistycznych ośrodkach)
  • leczenie chirurgiczne jest przeciwskazane w przypadku niedrożności żył głębokich.

[edytuj] Bibliografia

Szczeklik A.(red) Choroby wewnętrzne. ISBN 83-7430-031-0

Przeczytaj też zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych na Wikipedii! Wikipedia:Wikiprojekt Nauki medyczne • Portal:Nauki medyczne