Piotr (metropolita kruticki)

Z Wikipedii

Św. wielki męczennik metropolita kruticki Piotr, imię świeckie Piotr Fiodorowicz Polianski (ur. 28 czerwca 1862 – zm.10 października 1937)- biskup i męczennik Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego od 12 kwietnia do 9 grudnia 1925 jako patriarszy locum tenens. Po jego aresztowaniu przez władze komunistyczne na stanowisku tym zastępował go metropolita Sergiusz, będący faktycznym zwierzchnikiem cerkwi aż do śmierci metropolity Piotra w 1937 roku.

Urodził się we wsi Storożewoje, w ujeździe korotajakskim, guberni woroneżskiej. W 1885 roku ukończył Woroneżskie Seminarium Teologiczne, a w 1892- Moskiewską Akademię Teologiczną. W 1897 roku uzyskuje tytuł magistra nauk teologicznych. Od 1906 roku pracownik Komitetu Edukacyjnego przy Świętym Synodzie Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, zdobywa wysokie stopnie cywilne. W latach 1917-1918 uczestniczy w pracach Soboru Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Nawiązuje również bliską współpracę z przyszłym patriarchą Tichonem i metropolitą Sergiuszem. W 1920 roku, kiedy zaczynają nasilać się prześladowania cerkwi ze strony władzy komunistycznej, patriarcha Tichon pragnie pozyskać go dla służby cerkiewnej. Proponuje mu wstąpienie w stan zakonny i przyjęcie święceń biskupich. Polianski przyjmuje święcenia mnisze z rąk metropolity Sergiusza. 8 października 1920 patriarcha Tichon powołuje go na stanowisko biskupa podolskiego. Wkrótce biskup Piotr zostaje aresztowany i lata 1920-1923 spędza na zesłaniu w Wielikim Ustiugu. Po powrocie z zesłania w 1923 staje się jedną z najbardziej prominentnych osobistości w hierarchii cerkiewnej, pozostając w bliskich kontaktach z patriarchą Tichonem. Zostaje podniesiony do rangi arcybiskupa, a w 1924 otrzymuje tytuł metropolity krutickiego.

25 grudnia 1924 patriarcha Tichon wydaje akt, w którym naznacza trzech ewentualnych następców na stanowisku zwierzchnika Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego na wypadek swojej śmierci. Akt ten nie znajdował oparcia w prawosławnym prawie kościelnym, ale był podyktowany trudną sytuacją, w jakiej znalazł się Rosyjski Kościół Prawosławny. Tichon zdawał sobie sprawę, że władze komunistyczne nie zezwolą na wybór nowego patriarchy, toteż pragnął zabezpieczyć kościół przed chaosem administracyjnym. Trzema potencjalnymi kandydatami z listy Tichona byli metropolita kazański Cyryl, metropolita jarosławski Agatangel oraz metropolita kruticki Piotr. W chwili śmierci Tichona, metropolita Piotr był jedynym z wymienionych w liście dostojników nie przebywającym w więzieniu ani na zesłaniu. 12 kwietnia 1925, w dzień pogrzebu patriarchy Tichona, objął on stanowisko patriarszego locum tenens.

Po wyborze na stanowisko locum tenens metropolita Piotr poddawany był ostrym naciskom ze strony władzy radzieckiej, która żądała od niego wyrażenia lojalności w stosunku do państwa oraz zbliżenia z proradzieckim ruchem Żywego Kościoła. Podczas gdy Piotr generalnie zgadzał się uznać konieczność politycznej lojalności prawosławnych w stosunku do radzieckich władz, to Żywy Kościół uważał on za ruch schizmatycki. Oskarżony przez działaczy Żywego Kościoła o kontakty z rosyjskimi emigrantami na Zachodzie, Piotr został ponownie aresztowany. Wiedziony przykładem swojego poprzednika, również i on sporządził listę potencjalnych następców. Jedynym biskupem z listy, będącym w stanie pełnić tę funkcję był metropolita Sergiusz, który przyjął tytuł zastępcy locum tenens, na znak, że zwierzchnikiem kościoła pozostaje nadal metropolita Piotr. Nigdy nie powrócił on jednak do pełnienia swoich obowiązków, resztę życia spędzając na zesłaniu i w więzieniach, dręczony przez władze sowieckie.

W listopadzie 1926 metropolita Piotr został skazany na trzy lata zesłania w region Uralu. Karę w maju 1928 przedłużono o kolejne dwa lata. W 1930 roku ponownie aresztowany. Po odmowie zrzeczenia się swej nominalnej funkcji i rozpoczęcia współpracy z tajnymi służbami, został skazany na pięć lat ciężkich robót. Ciężkie warunki więzienne odbiły się niekorzystnie na jego zdrowiu, metropolita Piotr został częściowo sparaliżowany. W latach 1931-1937 przebywał w odosobnieniu w więzieniu w Wierchnieuralsku. W 1936 roku zdecydowano o przedłużeniu jego odosobnienia o trzy lata. W tym samym roku metropolita Sergiusz otrzymał fałszywa informację o śmierci metropolity Piotra i objął pełne zwierzchnictwo nad Rosyjskim Kościołem Prawosławnym , jako patriarszy locum tenens.

2 października 1937 roku metropolita Piotr został skazany na śmierć. Egzekucja przez rozstrzelanie odbyła się 10 października 1937, o godzinie 16:00. Ciało pogrzebano w Magnitogorsku.

Metropolita kruticki Piotr został 23 lutego 1997 kanonizowany jako wielki męczennik i wyznawca przez Rosyjski Kościół Prawosławny. Jego święto obchodzone jest 10 października, w rocznicę śmierci metropolity.