Panslawizm
Z Wikipedii
Panslawizm - ruch kulturalno-polityczny o różnorodnym zabarwieniu politycznym, powstały w Czechach na początku XIX wieku, dążący do wyzwolenia, a następnie zjednoczenia politycznego, gospodarczego i kulturalnego Słowian. Pierwotnie termin ten był stosowany dla określenia językowej i kulturalnej wspólnoty narodów słowiańskich. W XIX wieku panslawizm znalazł wielu zwolenników w krajach zamieszkiwanych przez Słowian.
Ideę panslawizmu popierała Rosja, prgnąc w ten sposób realizować swoje imperialne interesy wobec narodów o słowiańskim pochodzeniu, nieposiadające jednak własnej organizacji państwowej. Z tego powodu - w przeciwieństwie do Czech - panslawizm nigdy nie uzyskał poparcia na ziemiach polskich, mimo że na początku XX wieku w ruch ten włączyła się endecja (endecy traktowali jednak ten ruch instrumentalnie jako środek do osłabienia Austro-Węgier i Cesarstwa Niemieckiego). Panslawiści dystansowali się od narodów wywodzących się od Zachodnich Słowian, ze względu na fakt iż były one wyznania rzymskokatolickiego[1]. Niektórzy wręcz klasyfikowali ich jako wrogów "Słowiańszczyzny" na równi z Niemcami. Z drugiej strony polski etnograf Franciszek Henryk Duchiński, w swojej teorii gotów był nawet uznać Rosjan za niesłowiańskich potomków Mongołów. Kręgi związane z ruchem panslawistycznym zwracały się w kierunku Rosji i przeciwko Austrii i Turcji gdzie takie mniejszości jak Serbowie czy Czesi posiadały niską pozycję w systemie politycznym. Było to kolejną przyczyną, wobc której ideologia ta nigdy nie uzyskała silnego poparcia wśród Polaków, w Austrii Polacy bowiem cieszyli się daleko idącą autonomią i wolnością kulturalną, zaś Turcja nigdy nie uznała rozbiorów Polski. Hasła walki z Austro-Węgrami nie mogły więc stać się atrakcyjne dla Polskich opcji politycznych, szczególnie w obliczu rusyfikacji oraz dyskryminacji Polaków w zaborze rosyjskim. Sami panslawiści z tego względu wrogo odnosili się do Polski i narodowości Polskiej, zaś rusyfikacja była dla wielu panslawistów celem samym w sobie, podobnie jak ich żądania by Słowianie przeszli na prawosławie. Koncepcje polityczne wczesnego ruchu panslawistycznego były oparte na idei stworzenia swego rodzaju federacji wszystkich Słowian pozostającą pod polityczną oraz kulturową dominacją i przywództwem Rosyjskiego Imperium, gdzie lokalne słowiańskie tożsamości zostaną zintegrowane w rosyjską, a głównym językiem komunikowania się będzie język rosyjski, główną wykładaną historią historia Rosji, szkolnictwo prowadzone w języku rosyjskim [2]. Pośrednio ugrupowania panslawistyczne wpłynęły na wybuch wojny rosyjsko-tureckiej 1877-1878 oraz zaangażowania Rosji na Bałkanach, co pośrednio doprowadziło do wybuchu pierwszej wojny światowej. Polacy często byli pomijani w zaproszeniach na Kongresy Słowiańskie organizowane w Rosji. Sam naród Polski ze względu na swój opór wobec rusyfikacji i Imperium Rosyjskiego w powstaniu styczniowym został nazwany przez panslawistów "Judaszem Słowiańszczyzny".
Po zakończeniu pierwszej wojny światowej wpływy panslawizmu na skutek rozwoju tendencji nacjonalistycznych w krajach słowiańskich oraz wewnętrznej rywalizacji uległy marginalizacji.
[edytuj] Flaga wszechsłowiańska
Kolorami panslawizmu są czerwień, błękit i biel. Barwy te widnieją na flagach większości krajów słowiańskich i tych krajów w których narody pochodzące od różnego rodzaju słowiańskich plemion stanowią większość. Mają one symbolizować postulowaną przez panslawizm koncepcję rzekomych wspólnych korzeni Słowian. Oryginalnie była to flaga Rosji odwrócona do góry nogami. Barwy te zostały przyjęte podczas I zjazdu wszechsłowiańskiego w Pradze w 1848. Należy jednak zaznaczyć, że nie wszystkie kraje słowiańskie używają tych kolorów. Wyjątkami są flagi Polski i Ukrainy, które są starsze niż ruch panslawistyczny oraz Białorusi, która nawiązuje do symboliki radzieckiej (choć flaga narodowa - biało-czerwono-biała, zawiera je). Flaga Bułgarii również wywodzi się z flagi wszechsłowiańskiej lecz po uzyskaniu niepodległości od Turcji w 1878 kolor błękitny został zastąpiony kolorem zielonym nawiązującym do rolnictwa które wówczas w Bułgarii stanowiło podstawę. Flaga Czarnogóry była wzorowana również na fladze wszechsłowiańskiej (w układzie podobnym do flagi Serbii z tym wyjątkiem, że błękit był jaśniejszego odcienia), flagę tę zmieniono jednak w 2004. Kolory czerwień, błękit i biel symbolizują wolność i rewolucyjne ideały, widnieją także na flagach wielu innych państw np. Holandii, Francji, Wielkiej Brytanii. Można znaleźć także te barwy w niektórych flagach jednostek administracyjnych w Federacji Rosyjskiej nie mających słowiańskich korzeni. Tym samym mają one demonstrować swój związek i oddanie Rosji.
[edytuj] Zobacz też
- Unia Paneuropejska
- hymn wszechsłowiański
- slawistyka
- panarabizm, panislamizm, panafrykanizm, panamerykanizm, paneuropeizm, skandynawizm, panhellenizm, pangermanizm, panturkizm