Mohawkowie

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Mohawkowie (Kanienkehaka, ang. Mohawk) - północnoamerykańscy Indianie należący do ligi irokeskiej.

Spis treści

1 Krótka charakterystyka
2 Wierzenia
3 Kultura i obyczaje
4 Historia
5 Współczesność
6 Zobacz też
7 Linki zewnętrzne

[edytuj] Krótka charakterystyka

Nazwa grupy etnicznej lub plemienia: Mohave, Mojave, Yuma,Kanienkehaka

Nazwa własna: Pipa Aha Macav - "Ludzie znad rzeki" (wody)

Polska nazwa: Mohave

Język: mohave (rodzina na-dene)

Krótka charakterystyka: plemię północnoamerykańskich Indian z południowego zachodu USA

Sławne postaci: Iretaba (Yara Taw)

[edytuj] Wierzenia

Tradycyjni Mohave utrzymują, że rzeka Kolorado, która biegnie po granicy Arizony, Kalifornii i Newady, powstała kiedy Wielki Duch Matavilya został zabity przez swoją siostrę - Kobietę-żabę. Ich mały braciszek Mastamho doszedł do wniosku, że musi zaopiekować się ludźmi, których przed śmiercią stworzył jego starszy brat. Wbił w ziemię wierzbową witkę, spod której zaczęła wypływać woda; ta woda utworzyła rzekę Kolorado. Mastamho pokazał także ludziom jak rozpalać ogień, jak nazywać rzeczy, jak uprawiać rośliny, jak wyrabiać naczynia, pokazał im jak przetrwać.

[edytuj] Kultura i obyczaje

W przeszłości w suchym i gorącym klimacjie Południowego Zachodu za domy wystarczały im zazwyczaj pozbawione ścian lekkie konstrukcje dachowe z trawy i trzciny, oparte na 4-6 palach i zwane ramada, zapewniajace cień i wentylację. W porach chłodniejszych dobudowywali do nich czasem drewniane ściany, a dachy wzmacniali mułem i gliną.

Utrzymywali się z polowania i połowu ryb, uprawiali w dolinie rzeki rośliny bogate w olej, zbierali orzechy, dzikie owoce (w tym owoce kaktusa) i jagody.

Obrzędy, obejmujące pieśni, tańce i modlitwy, służyły m.in. sprowadzaniu życiodajnych deszczy. W przeciwieństwie do większości innych plemion Kalifornii nie budowali szałasów potu.

Tradycyjną ozdobą ich twarzy był charakterystyczny tatuaż, składający się z pionowych kresek na brodzie i kropkach na policzkach.

[edytuj] Historia

Mohave od niepamiętnych czasów byli związani z ziemią wzdłuż rzeki Kolorado. Handlowali też z sąsiednimi plemionami z wybrzeża Pacyfiku, kupując od nich m.in. drewniane naczynia, łyżki, rogi i muszle dentalium. Od czasu kontaktu z Europejczykami w XVI w. Mohave byli jednym z bardziej znanych plemion Południowego Zachodu USA. Ich opór przeciwko narastającej fali osadników spowodował wybudowanie w 1859 roku wojskowego Fortu Mojave na wschodnim brzegu Kolorado, mającego wymusić spokój na okolicznych terenach (obecnie w ruinie).

Wódz Iretaba (inaczej Yara Tav, zm.1878), ktorego imię znaczy "Piękny Ptak", był naczelnym wodzem Mohave w okresie największej ekspansji białych ludzi na terytorium Indian. Odwiedził on m.in. Los Angeles, San Francisco, Nowy Jork, Filadelfie i Waszyngton. Był gościem prezydenta Abrahama Lincolna, który podarował mu srebrny puchar na znak przyjaźni miedzy białymi a Mohave. Po tych wizytach wódz był zdruzgotany potęgą białych ludzi, którą zobaczył. Zmuszony przez władze do opuszczenia większości tradycyjnych ziem Mohave, osiadł wraz z plemieniem w rezerwacie w Parkey Valley.

[edytuj] Współczesność

Obecnie większość Indian Mohave zamieszkuje trzy niewielkie rezerwaty:

Fort Mojave Indian Reservation (obejmuje 23,699 akrów w Arizonie i 5,582 akrów Nevadzie i liczy ok. 1,120 mieszkańców)
Colorado Indian Reservation w Arizonie i Kalifornii (278,000 akrów, ok. 2,400 mieszkańców z 4 plemion: Mohave, Chemihuevi, Hopi i Nawaho)
Fort McDowell Mohave-Apache Reservation w Arizonie ( 24,680 akrów, ok. 100 mieszkańców)

Mieszkańcy rezerwatów utrzymują się głównie z rolnictwa, uprawiając m.in. bawełnę, alfalfa i pszenicę. Część utrzymuje się z usług turystycznych, w tym z w otwartego w latach 90. plemiennego kasyna, hotelu i pola golfowego, inni pracują dorywczo w sąsiednich miastach i na farmach.

Plemię obchodzi swoje święto w marcu jako Mohave Day.

Liczebność w roku 2000: Według danych U.S. Census Bureau, podczas spisu powszechnego w 2000 roku 1,437 obywateli USA zadeklarowało, że pochodzi wyłącznie z plemienia Fort Mojave, a 1,906 - wyłącznie lub między innymi z plemienia Fort Mojave. Ponadto 1,719 obywateli zadeklarowało, że jest pochodzenia wyłącznie Colorado River Indian, a 1,927 - wyłącznie lub między innymi Colorado River Indian. Dodatkowo 128 osób określiło się jako wyłącznie McDowell Mohave-Apache, zaś 154 - wyłącznie lub między innymi McDowell Mohave-Apache.