Kwas azotowy(III)
Z Wikipedii
Kwas azotowy(III), dawniej kwas azotawy to nieorganiczny związek chemiczny dość słaby i nietrwały kwas o wzorze HNO2.
Istnieje tylko w rozcieńczonych roztworach wodnych. Przy zatężaniu ulega dysproporcjonowaniu wg równania
- 3 HNO2 → HNO3 + 2 NO + H2O
działając zarówno jako utleniacz, jak i reduktor. Trwalsze są jego sole i estry - azotany(III) (dawniej zwane azotynami), stosowane m.in. do diazowania i konserwacji żywności (azotany(III) potasu i sodu) oraz w lecznictwie (azotan(III) pentylu).
Oprócz estrów (R-ONO) w wyniku jego reakcji ze związkami organicznymi mogą powstawać także związki nitrowe (R-NO2).
Kwas azotowy(III) jest otrzymywany poprzez wprowadzanie do wody równocząsteczkowej mieszaniny tlenku azotu(II) (NO) i tlenku azotu(IV) (NO2). W takiej mieszaninie zawsze obecne są drobne ilości tlenku azotu(III) (N2O3), który jest bezwodnikiem kwasu azotawego. W wyniku jego reakcji z wodą wg równania
- N2O3 + H2O → 2 HNO2
zostaje zaburzona równowaga reakcji
- NO + NO2 ↔ N2O3
i tworzą się kolejne porcje N2O3, które następnie reagują z wodą, i tak dalej.