Kultura cykladzka
Z Wikipedii
Kultura cykladzka to kultura epoki brązu, która występowała w latach 2900–1100 p.n.e. na wyspach archipelagu Cyklady. Jej głównymi ośrodkami były:
- Syros (obecnie Siros)
- Naksos
- Milos
Z wczesnym rozwojem sztuki cykladzkiej, do około 1900 p.n.e., związane są znaleziska w postaci małych (ok. 0,2 - 0,5 m wysokości) figurek wykonanych najczęściej z marmuru. Wyróżnia się dwie tendencje rozwoju tej formy. Jedna, wcześniejsza (3000 – 2500 p.n.e.) to znaczne uproszczenie sylwetki z lekko zaznaczoną głową i ramionami przy pomocy występów pionowego i poziomych. Wykonane w tej manierze figurki nazywane są wiolinowymi (z uwagi na kształt nieco przypominający skrzypce. Druga tendencja, bardziej naturalistyczna, rozwinęła się nieco później (2500 - 1900 p.n.e.). Znaleziska związane z tym nurtem to przeważnie postacie kobiet o mocno uproszczonej formie, głowie osadzonej na nieproporcjonalnie długiej szyi, płaskich twarzach z zaznaczonym nosem i oczami, założonymi rękoma, wyraźnie ukształtowanymi nogami (tzw. idole). Figurki te produkowano masowo. Odnaleziono też nieliczne figurki mężczyzn: wojowników oraz siedzących muzykantów (np. lirnik, flecista z Keos). Zdarzają się też znaleziska rzeźb o większych wymiarach – do ok. 1,5 m wysokości. Na niektórych rzeźbach odnaleziono ślady polichromii w kolorze czerwonym i niebieskim. Przypuszcza się, że pokrywano farbami całą postać z szczególnym uwzględnieniem twarzy (zaznaczano zarys oczu, ust). Małe figurki wkładane były do grobów. Przypuszcza się, że figury dużych rozmiarów były umieszczane w miejscach kultu.
Dalsze dzieje rozwoju sztuki cykladzkiej związane są z silnymi wpływami sztuki mykeńskiej. Odnalezione z tego okresu ufortyfikowane osady na Keos (obecnie Kea) oraz miasta na Syros (Siros) zbudowany były z domów rozplanowanych na kształcie prostokąta. Wpływy sztuki kreteńskiej można odnaleźć w zachowanych licznych przykładach malarstwa ściennego, które wykazują cechy wspólne z freskami odnalezionych na Krecie. Do najciekawszych należą odkryte przez Spirydona Marinatosa w zniszczonym przez wybuch wulkanu mieście Akrotiri na wyspie Thira. Ceramika cykladzka naśladuje wzory spotykane w wyrobach odnalezionych w Jaskini Kamares.
Napotkano na różne rodzaje grobów z tego okresu; są to groby szybowe (odnalezione na Syros), komorowe (Milos, Mykonos) oraz tolosowe (Syros).
[edytuj] Zobacz też:
[edytuj] Literatura:
- Sztuka świata – t. 2 Wydawnictwo Arkady 1990 r.
- Kazimierz Michałowski – Jak Grecy tworzyli sztukę. Wiedza Powszechna 1970 r.