Kał
Z Wikipedii
![Układ pokarmowy człowieka: a) przełyk i wpust, b) trzon żołądka, c) żołądek, d) odźwiernik żołądka, e) dwunastnica, f) jelito czcze, g) jelito kręte, h) jelito ślepe, i) wyrostek robaczkowy, j) okrężnica wstępująca, k) okrężnica poprzeczna, l) okrężnica zstępująca, m) esica, n) odbytnica, o) odbyt.](../../../upload/thumb/3/3a/Uklad_pokarmowy001.jpg/250px-Uklad_pokarmowy001.jpg)
Kał (inaczej stolec, ekskrementy, odchody, fekalia, łac. faeces) – odpadowe produkty procesu trawienia. Kał powstaje w jelicie grubym. Resztki pokarmowe, które zostają przesunięte z jelita cienkiego do jelita grubego mają konsystencję stosunkowo płynną. Dopiero w jelicie grubym dochodzi do końcowej fazy resorpcji wody i zagęszczenia kału. W skład kału wchodzą: resztki pokarmowe, śluz, bakterie, resztki nabłonka, woda itp. Kał przesuwa się w jelicie dzięki jego ruchom perystaltycznym. Ostateczne jego formowanie zachodzi w odbytnicy; wydalany jest w czasie defekacji przez odbyt dzięki skurczom ścian odbytnicy. Kał człowieka i innych ssaków charakteryzuje się dość znaczną gęstością.
Kał kręgowców innych niż ssaki może być znacznie rozcieńczony. Wiąże się to z faktem, że w końcowej części jelita grubego (kloaka) znajduje się u nich ujście moczowodów. To właśnie z tej przyczyny kał ptaków (guano) charakteryzuje się znaczną płynnością.
Regularność wypróżnień
Prawidłowe wydalanie stolca, tj. resztek, które pozostają po strawieniu pokarmu, ma ważne znaczenie dla zdrowia. Odbywać się ono powinno 1-2 razy w ciągu doby. Nie jest jednak zaburzeniem, gdy człowiek wydala stolec więcej niż dwa razy w ciągu doby, lub też wydala go co dwa dni, wówczas gdy jego spoistość jest prawidłowa (nie jest ani za twardy, ani za wodnisty). Wydalanie stolca odbywa się najczęściej w godzinach rannych. U niektórych ludzi występuje skłonność do zaparcia, co jest już objawem chorobowym.
Niekiedy zaparcie występuje w następstwie zmiany warunków otoczenia lub diety, np. w czasie podróży, w pierwszych dniach pobytu w nowym miejscu, w okresie dłuższego leżenia. Mija ono samoistnie lub po zastosowaniu słabych środków przeczyszczających.
Trzeba jednak pamiętać, że zaparcie może łączyć się z pewnymi chorobami, jak np. choroba wrzodowa, zapalenie lub kamica pęcherzyka żółciowego. W każdym przypadku zatrzymania gazów i stolca z jednoczesnymi bólami w jamie brzusznej należy natychmiast korzystać z pomocy lekarskiej. Taki zespół objawów występować może bowiem w bardzo poważnych chorobach, które wymagają natychmiastowej interwencji. W żadnym razie nie wolno wówczas podawać środków przeczyszczających.
Badanie laboratoryjne kału
- pasożyty i ich jaja
- niestrawione resztki pokarmowe (białko, tłuszcz)
- drobnoustroje chorobotwórcze (badanie mikroskopowe lub immunologiczne)
- badanie kału w celu wykrycia krwi utajonej