George Wallace

George Corley Wallace (ur. 25 sierpnia 1919, zm. 13 września 1998) – amerykański polityk, czterokrotny gubernator południowego stanu Alabama, a także czterokrotny kandydat na urząd prezydenta USA (w 1964, 1972 i 1976 do uzyskania nominacji Partii Demokratycznej oraz w 1968 jako tzw. "kandydat niezależny"). W latach 60. i później był ważną figurą na amerykańskiej scenie politycznej.

Wallace pochodził z okręgu Barbour w południowo-zachodniej Alabamie. W czasie II wojny światowej służył w lotnictwie.

Karierę polityczną rozpoczął w 1946, kiedy został wybrany posłem do izby niższej legislatury stanu Alabama. W 1948 był delegatem na konwencję wyborczą partii demokratycznej. Stanął wtedy w opozycji do kandydata właściwej organizacji partyjnej a ówczesnego prezydenta Harry'ego Trumana i wraz z grupą południowych demokratów, poparł kandydata południowych rasistów, gubernatora Karoliny Południowej Stroma Thurmonda (późniejszego wieloletniego prezydenta pro tempore Senatu USA). Warto odnotować, że Truman mimo odmówienia mu poparcia tak ze strony konserwatywnego, jak i liberalnego skrzydła partii, wygrał wybory.

W 1958 daremnie starał się o nominację alabamskiej organizacji demokratów na gubernatora, pokonany w prawyborach przez przyszłego gubernatora Johna Pattersona. W 1962 ponowił próbę, uzyskał nominacje i wygrał w tym zdominowanym ówcześnie przez demokratów stanie.

Jako gubernator reprezentował tendencje konserwatywne i rasistowskie, stał w wyraźnej opozycji wobec ówczesnego liberalnego kierownictwa partii i prezydentów Kennedy'ego i Johnsona. W 1963 osobiście zagrodził drogę dwojgu Murzynom, którzy chcieli się zapisać do stanowego college'u. Dopiero stanowcza interwencja rządu federalnego zmusiła go do ustąpienia. Zasłynął z zaciekłej obrony segregacji rasowej, brutalnego rozpędzania pokojowych demonstracji murzyńskich (dlatego zyskał poparcie Zjednoczonych Klanów Ameryki). W 1964 bezskutecznie usiłował uzyskać nominację swojej partii na prezydenta. Nominację tę bez trudu zdobył wówczas prezydent Lyndon Johnson.

W wyborczym roku 1966 Wallace musiał uwzględnić zakaz stanowej konstytucji sprawowania funkcji gubernatora dwie kadencję pod rząd. Kiedy nie udało mu się zmienić tego przepisu, wystawił kandydaturę swojej chorej na raka żony Lurleen i po jej zwycięstwie nadaj rządził stanem.

W 1968 ponownie kandydował na prezydenta, tym razem jako kandydat niezależny. W wyborach listopadowych uzyskał ponad 9 milionów głosów i zwyciężył w kilku stanach południowych, zdobywając w Kolegium Elektorów 46 głosów. Było to jednak za mało, aby – jak liczył – uniemożliwić wybór prezydenta i przenieść głosowanie do Kongresu (jeśli żaden z kandydatów na prezydenta nie uzyska ponad połowy głosów w Kolegium Elektorskim, o wyborze prezydenta decyduje Izba Reprezentantów, a wiceprezydenta Senat), gdzie mógłby stać się "języczkiem u wagi". Wówczas jego kandydatem na wiceprezydentem był emerytowany generał Curtis LeMay, pod którego dowództwem służył Wallace w czasie wojny.

Wallace bez powodzenia ubiegał się o zdobycie nominacji w latach 1972 i 1976. W czasie jednego z wieców wyborczych w kampanii 1972 niejaki Arthur Bremer dokonał na niego nieudanego zamachu, w wyniku którego został sparaliżowany do końca życia i musiał poruszać się na wózku inwalidzkim.

Wallace pełnił też funkcję gubernatora Alabamy w latach 1971-1979 (dwie kadencje) i 1983-1987. W czasie ostatniej kadencji porzucił stanowisko rasistowskie i przeszedł na pozycje bardziej liberalne, zjednując sobie nawet pewien odsetek wyborców murzyńskich. Prezydent Jimmy Carter stawiał go często jako wzór zmiany sposobu myślenia.

Wallace zmarł 13 września 1998 w stolicy stanu Montgomery.

Także w Polsce wyświetlano film biograficzny George Wallace, opowiadający o życiu gubernatora. Drugą żonę Wallace'a grała w nim Angelina Jolie.

Poprzednik
John Patterson

Gubernator Alabamy
1963-1967

Następca
Lurleen Wallace

Poprzednik
Partia założona

Kandydat Amerykańskiej Partii Niezależnych na Prezydenta
1968 (3 miejsce)

Następca
John G. Schmitz

Poprzednik
Albert Brewer

Gubernator Alabamy
1971-1972

Następca
Jere Beasley

Poprzednik
Jere Beasley