Filtry Lindleya
Z Wikipedii
Filtry Lindleya – warszawskie filtry wybudowane w latach 1883 – 1886, zlokalizowane między ulicami Koszykową, Suchą, Nowowiejską, Raszyńską.
Należą do systemu wodociągów warszawskich zaprojektowanych i zbudowanych przez brytyjskiego inżyniera Williama Lindleya.
Budowę zlecił Sokrates Starynkiewicz, generał rosyjski (1820-1902), prezydent Warszawy (1875-1892) już w pierwszym roku swoich rządów.
W roku 1881 Starynkiewicz zatwierdził projekt w Petersburgu i od tego roku do 1886 budowano pierwszą sieć wodociągów i kanalizacji w Warszawie. Projekt dokończył syn W. Lindleya - William Heerlein Lindley. Pierwsza woda do mieszkańców Warszawy popłynęła w dniu 3 lipca 1886 roku z filtrów posiadających jedną grupę filtrów powolnych, jeden zbiornik wody czystej, jedną halę pomp i wieżę cisnień.
Projekt Lindleya zakładał budowę Stacji Pomp Rzecznych na lewym brzegu Wisły oraz Stacji Filtrów z urządzeniami uzdatniającymi wodę do picia.
Podczas budowy wykorzystano najnowocześniejsze ówczesne rozwiązania techniczne. Duży nacisk położono na dopracowanie szczegółów. Przy budowie wszystkich, nawet najmniejszych, obiektów użyto materiałów najwyższej jakości, które poddawano kilkustopniowej kontroli. Podstawowym materiałem budowlanym była specjalnie wypalana, odporna na wilgoć cegła licówka i cegła glazurowana białą polewą. Na wielką skalę stosowano bloki granitowe i z piaskowca.
Spis treści |
[edytuj] System wodociągów
Na system wodociągów warszawskich składały się Stacja Filtrów – filtry Lindleya – oraz elementy uzupełniające, stacje Pomp Rzecznych na Czerniakowie, gdzie z Wisły czerpano wodę do sieci i Pomp Kanałowych na Powiślu, której zadaniem było przepompowywanie ścieków z Powiśla do głównego kanału.
Urządzenia Stacji Filtrów zostały przykryte ziemią. Pod nasypami znajdują się dwa wielkie zbiorniki wstępnie oczyszczonej wody zwanej surową, siedem grup filtrów powolnych oraz zbiorników wody czystej. Służą one Warszawie również w czasach współczesnych.
[edytuj] Sieć wodociągowa Warszawy w czasach Lindleya
- Górne Miasto – zasilane w wodę z wykorzystaniem wieży ciśnień znajdującej się na terenie stacji filtrów.
- Dolne Miasto, czyli Powiśle i Praga – zasilane w wodę wypływającą bezpośrednio z filtrów powolnych.
[edytuj] Proces uzdatniania wody
Woda ze Stacji Pomp Rzecznych była kierowana do filtrów powolnych, których niektóre komory pełniły funkcję krytych osadników.
Przefiltrowana woda była kierowana do zbiorników wody czystej, a następnie do hal pomp, skąd była tłoczona do wieży ciśnień, gdzie rozpoczynała się sieć wodociągowa Górnego Miasta.
W kilka lat po uruchomieniu filtrów konieczne było dodanie krytych osadników przed skierowaniem wody do filtrów powolnych, gdyż przeprowadzone badania wykazały złą jakość wody. W tym celu po 1890 powiększono teren stacji i rozpoczęto budowę osadników.
Zwiększające się zapotrzebowanie na wodę doprowadziło do wybudowania w latach 1930 - 1933 Zakładu Filtrów Pośpiesznych. Po jego uruchomieniu woda ze Stacji Pomp Rzecznych była tłoczona do zbiorników wyrównawczych (dawnych krytych osadników) i dalej do filtrów pośpiesznych, a z nich do filtrów powolnych.
W 1931 wprowadzono chlorowanie wody opuszczającej filtry powolne.
Dopiero w roku 1993 Filtry Lindleya zostały wzbogacone o Zakład Filtrów Pospiesznych, który uzdatnia wodę z czterech ujęć brzegowych i studni pod nazwą "Gruba Kaśka". Ulica Williama Lindleya w Warszawie prowadzi wprost do wejścia na teren Filtrów Warszawskich, mieszczących się przy ul. Koszykowej 81.
