Elia Kazan
Z Wikipedii
Elia Kazan (ur. 7 września 1909. zm. 28 września 2003) - właściwie Elia Kazanjoglou - amerykański pisarz, reżyser filmowy i teatralny pochodzenia greckiego.
Przybył do Stanów Zjednoczonych w wieku 4 lat. Studiował dramat w Yale, następnie wstąpił do Group Theatre. W latach 30. przez półtora roku należał do amerykańskiej Partii Komunistycznej, z której odszedł w 1934, gdy dowiedział się o czystkach w Związku Radzieckim. Po wojnie dał się poznać jako jeden z najlepszych reżyserów Broadwayu, m. in. dzięki inscenizacji Tramwaj zwany pożądaniem. Jego filmy zawsze były kontrowersyjne i poruszały drażliwe tematy. W 1947 Kazan założył Actors Studio, gdzie nauczano wg metod Stanisławskiego. Najwybitniejszy uczeń Kazana - Marlon Brando - grał w kilku filmach swego nauczyciela, m. in. w Viva Zapata! (1952) i Tramwaj zwany pożądaniem (1951).
W 1952 Kazan został wezwany przed komisję senacką McCarthy'ego i złożył zeznania obciążające ośmiu kolegów z Partii Komunistycznej, co zostało negatywnie przyjęte przez środowiska artystyczne i przyczyniło się do zerwania na długie lata przyjaźni z wybitnym dramaturgiem, Arthurem Millerem. Fakt ten został przypomniany opinii publicznej Ameryki w 1999 roku, kiedy to sędziwy reżyser odebrał nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej za całokształt działalności artystycznej. Z bardziej znanych w Polsce filmów Kazana należy przypomnieć Układ.
