Dylatacja czasu

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Dylatacja czasu jest to zjawisko różnic w pomiarze czasu dokonywanym równolegle w dwóch różnych układach współrzędnych, z których jeden przemieszcza się względem drugiego. Zjawisko przewidziane w szczególnej teorii względności Alberta Einsteina i następnie potwierdzone doświadczalnie.

Obserwacja dylatacji czasu kłóci się z klasycznym postrzeganiem czasu, podstawowymi założeniami teorią względności Galileusza, która stanowiła podstawę rozumienia pojęć czasu i przestrzeni przed przyjęciem szczególnej teorii względności A. Einsteina.

Ogólna teoria względności opisuje też zjawisko grawitacyjnej dylatacji czasu występujące wokół każdego skupiska masy.

Spowolnienie szybkości czasu przy stosunkowo małych w skali kosmosu masach jest praktycznie niezauważalne, np. na powierzchni Ziemi (w odległości ok. 6400 km od środka ciężkości masy ok. 6x10²⁴ kg) prędkość czasu jest mniejsza tylko o ok. 0.00000000007 (11 zer) jego normalnej prędkości. Przy wielkich, skoncentrowanych masach i prędkościach zbliżonych do prędkości światła, dylatacja czasu jest już jednak taka, że czas może niemalże "stanąć" - w stosunku do obserwatora usytuowanego odpowiednio daleko od punktu koncentracji masy lub nie poruszającego się razem z obiektem wewnątrz którego dokonywany jest pomiar.

W ogólnej teorii względności dylatacja czasu tłumaczy zjawisko siły grawitacji, przyjmując, że oddziaływanie grawitacyjne nie istnieje jako rodzaj oddziaływań, a jest efektem zakrzywienia czasoprzestrzeni wokół masy.

[edytuj] Wielkość dylatacji

W szczególnej teorii względności czas w przebiegu tego samego zjawiska może być opisany zależnościami:

$\Delta t = \gamma \Delta t_0 \!$

gdzie:

Δt₀ - upływ czasu wskazany przez zegar poruszający się,

Δt - upływ czasu wskazany przez zegar nie poruszający się ,

$\gamma \equiv \frac{1}{\sqrt{1 - \frac{v^2}{c^2}}},$ czynnik Lorentza,

v - względna prędkość ruchu układów

c - prędkość światła w próżni.

Oznacza to, że gdybyś oglądał kogoś lecącego rakietą, z prędkością bliską prędkości światła, to wydarzenia w jej wnętrzu zachodziłby tam nienaturalnie powoli - czas płynąłby w jej wnętrzu wolniej. I żeby było ciekawiej osoba lecąca rakietą dokonałaby takich samych obserwacji patrząc na Ciebie. I w obu wypadkach byłyby to obserwacje słuszne.

Spowolnienie szybkości biegnięcia czasu dookoła masy m jako funkcja odległości r od jej środka wyraża się przez

$\frac {G}{c^2} \frac {m}{r}$