Bas (głos)
Z Wikipedii
Bas - najniższy solowy i chóralny głos męski sięgający od E wielkiego do f razkreślnego (różne źródła podają różne skale).
Istnieje kilka rodzajów głosów basowych. Basso cantante (bas śpiewny) to rodzaj basu o przepięknej, szlachetnej barwie dźwięku i szerokiej skali. Basy cantante nierzadko wykonują też partie przeznaczone dla bas-barytonów czy nawet barytonów. Partie operowe dla basso cantante to m.in. Filip II w Don Carlosie G. Verdiego i Mefisto w Fauście Ch. Gounoda.
Basso buffo (bas komiczny) to rodzaj basu o mniej szlachetnej barwie dźwięku, ale o dużej ruchliwości i umięjętnośći różnego zabarwiania głosu. Istnieją dwa rodzaje basso buffo: lżejszy i cięższy. Oba rodzaje charakteryzuje ruchliwość i elastyczność, jednakże basso buffo cięższy dysponuje większą skalą w dół i ma ciemniejsze zabarwienie, a basso buffo lżejszy jest barwowo zbliżony do barytonu, jednakże głos jest bardziej okrągły i nie posiada takiego blasku w górze jak barytony. Typowe partie dla basów buffo to Dr.Bartolo w Cyruliku sewilskim G. Rossiniego czy Taddeo we Włoszcze w Algierze tego samego autora (te partie spiewają też czasem barytony). Partie dla basso buffo cięższych to m.in. Osmin w Uprowadzeniu z Seraju W. A. Mozarta i Don Basilio w Cyruliku Sewilskim G. Rossiniego. Istnieją też partie buffo których nie da się jednoznacznie skalsyfikować, np. Leporello w Don Giovanni W.A. Mozarta, czy Don Pasquale w Don Pasquale G. Donizetti.
Innym typem basu jest basso serioso (bas poważny), który ma ciemną barwę, niską skalę i niewielką ruchliwość. Typowymi partiami dla tego głosu są Sarastro w Czarodziejskim Flecie W.A. Mozarta i Sparafucille w Rigoletto G. Verdiego.
Najniższym rodzajem basu jest basso profondo (bas głęboki), który jest właściwie odmianą basso serioso, jednakże o skali sięgającej poniżej C wielkiego. W operach nie wyróżnia się basów profondo, ale śpiewacy dysponujacy takim głosem zwykle spiewaja partie przeznaczone dla basów serioso.
Najsłynniejszymi śpiewakami w XX wieku dysponującymi głosami basowymi byli: Fiodor Szalapin, Ezio Pinza, Boris Christoff, Cesare Siepi, Nikołaj Giaurow, Ruggero Raimondi, Samuel Ramey, Paata Burchuladze, a z polskich śpiewaków Adam Didur i Bernard Ładysz.
