Axis mundi
Z Wikipedii
Axis mundi, oś kosmiczna, "pępek ziemi" - idea środka świata, którego wyobrażeniem (w różnych kulturach) były: Góra Kosmiczna, Drzewo Kosmiczne, filar, kolumna lub słup (te ostatnie mają wtedy dodatkowy sens - są wspornikami niebios). Oś kosmiczna uważana była za stabilny element Wszechświata. Według wierzeń jej centrum następuje zatrzymanie czasu, przez co możliwy jest pełny kontakt zarówno z przeszłością, jak i przyszłością. Stanowić miało miejsce najświętsze z najświętszych. W wielu kulturach stanowiło podstawową koncepcję kosmogonii, kreacji Kosmosu, biogenezy a nawet antropogenezy - zazwyczaj wierzono, że od Axis mundi rozpoczęło się stwarzanie świata. Symbolami Centrum na ziemi były: kurhany, germański pień irminsul, krzyże, lingamy, kultowe słupy, szamańskie drzewka, xoanony, omfalosy, święte kolumny, święte góry, kaduceusze, labrys, menora, piramidy, egipska kolumna dżed, małoazjatycki betyl itd. Ikonograficznymi znakami Centrum i osi kosmicznej są symbole takie jak: swastyka, sześcio- lub dwunastoramienna rozeta, czterolistna koniczynka, kwiat lotosu, labirynt (punkt środkowy tych znaków - jako miejsce, przez które przenika oś kosmiczna - jest zawsze punktem o najwyższej religijnej doniosłości).
