Adam Pawlikowski
Z Wikipedii
Adam Pawlikowski (ur. 21 listopada 1925 w Warszawie, zm. 17 stycznia 1976 w Warszawie) - polski aktor, dziennikarz, krytyk filmowy i muzykolog.
Był żołnierzem AK. W pierwszym dniu powstania warszawskiego został ranny, potem trafił do oflagu w Murnau. Po wojnie we Włoszech rozpoczął studia medyczne, ale w 1947 roku je przerwał i wrócił do Polski. Studiował muzykologię, a w latach 1948-1957 zajmował się krytyką filmową i muzyczną. Później zajął się aktorstwem i grał w wielu polskich filmach.
Do historii polskiego kina przeszła scena z jego udziałem z filmu Popiół i diament Andrzeja Wajdy - przy barze z Zbyszkiem Cybulskim, zapalają alkohol w kieliszkach, jak znicze dla poległych.
Mało znanym faktem jest, że jego głos w filmach podkładał aktor Zygmunt Listkiewicz.
Oficjalnie zmarł śmiercią samobójczą skacząc z okna. Prawdopodobnie jego śmierć jest powiązana z jego zeznawaniem w sądzie w sprawie Janusza Szpotańskiego. W PRL nawet obłożnie chorzy potrafili wyskoczyć z okna.
"Gomułka podobno dostał ataku szału. Zażądał procesu i skazania Szpotańskiego. W jednym ze swoich przemówień nazwał go "człowiekiem o mentalności alfonsa".
Na przesłuchaniach Szpotański zaprzeczał, jakoby był autorem tych tekstów. I wtedy stała się rzecz niesłychana, wszystkich szalenie bulwersująca: na rozprawie sądowej jako świadek oskarżenia występuje Adam Pawlikowski i zeznaje, że był przy tym, jak Szpotański pisał tę swoją "operę". I że on na pewno jest jej autorem.
Fakty te dotarły do Wolnej Europy i cała Polska dowiedziała się, że Adam Pawlikowski to ubecki kapuś, którego na żądanie Gomułki bezpieka musiała odtajnić. Podobno "Duduś" był narkomanem i morfinistą i tym to "cisi" płacili mu za infiltrację środowisk inteligenckich. I tak Szpotański poszedł na kilka lat za kratki, a dla Pawlikowskiego zaczął się koszmar.
Nikt go już nigdzie nie zapraszał, dawni przyjaciele przechodzili na drugą stronę ulicy. On, ozdoba "salonów", stał się nagle strasznie samotny i nikomu niepotrzebny. Nikt mu już nie proponował filmu, gdziekolwiek się pojawiał, siadywał samotnie. I teraz nie wiadomo, czy początkowo zaczął udawać, a po tym naprawdę zachorował, czy był chory od początku - wylądował w szpitalu psychiatrycznym."
Gazeta Wyborcza - 15/05/1998; Jerzy Karaszkiewicz - "Słodkie lata"
[edytuj] Wybrana filmografia
- Popiół i diament (1958)
- Biały niedźwiedź (1959)
- Lotna (1959)
- Wspólny pokój (1959)
- Historia współczesna (1960)
- Rozstanie (1960)
- Zezowate szczęście (1960)
- Droga na zachód (1961)
- Złoto (1961)
- Daleka jest droga (1963)
- Pamiętnik pani Hanki (1963)
- Ranny w lesie (1963)
- Zbrodniarz i panna (1963)
- Giuseppe w Warszawie (1964)
- Rękopis znaleziony w Saragossie (1964)
- Dziadek do orzechów (1967)
- Stawka większa niż życie (1968)
- Dzięcioł (1970)