Johan Sebastian Welhaven

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Welhaven.

Johan Sebastian Welhaven (22. desember 1807–21. oktober 1873) var ein norsk diktar, forfattar og filosofiprofessor.

Welhaven vart fødd i Bergen, med ein pastor som far. Som ung studerte han ved Bergen katedralskole, men likte seg dårleg der. Det eineste lyspunktet i fylgje han sjølv var norsklæraren Lyder Sagen, som fekk stor innflyting på det Welhaven etter kvart skulle skapa som diktar.

I 1825 byrja Welhaven å studera ved universitetet i Christiania, og vart etter kvart sterkt engasjert i kulturdebatten, som ivrig deltakar i gruppa Intelligenspartiet.

Welhaven sin hovudfiende må seiast å ha vore Henrik Wergeland, grunna deira ulike syn på den norske kulturarven. Konflikten mellom Wergeland og Welhaven blei vidkjend både i samtida og etterpå. Welhaven meinte at Noreg var åndsfattig, og såg på nasjonalkjensla som brautande og primitiv. Han ynskte difor å knyta samband til den gamle, europeiske kulturarven, og nytta difor tema knytt til gamle myter frå antikken i dikta sine.

Welhaven var ei tida forelska i Wergeland si syster Camilla (seinare gift Collett), men det utvikla seg aldri lenger enn til forelsking. Welhaven vart etter kvart tilsett som lektor i filosofi, og seinare professor, ved Universitetet i Oslo. Welhaven er i dag ikkje like kjend som Wergeland, men han hadde mange tilhengjarar på si eiga tid.

[endre] Utgjevingar

Henrik Wergelands Digtekunst og Polemik ved Aktstykker oplyste (litteraturkritikk) 1832
Norges Dæmring. Et polemisk Digt (lyrikk) 1834
Digte (lyrikk) 1838
Nyere Digte (lyrikk) 1844
Halvhundrede Digte (lyrikk) 1847
Reisebilleder og Digte (lyrikk) 1851
En Sjel i Vildmarken (forteljing) 1856
En Digtsamling (lyrikk) 1959
Ewald og de norske Digtere (litteraturhistorie) 1863
Metaphysik i 100 paragrafer (filosofi ved A. Aarnes og E.A. Wyller) 1965