Aasmund Olavsson Vinje

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Aasmund Olavsson Vinje (6. april 1818–30. juli 1870) var ein norsk forfattar og bladmann. Kjende dikt av Vinje er «Våren», «Ved Rundarne», «Den dag kjem aldri» og «Blåmann».

Han var født i Telemark fylke og voks opp på husmannsplassen «Plassen» eller «Plassevja», i Vinjestoga. Plassen låg under garden Uppistog Vinje. Familien var fattig, men glad i litteratur, og Vinje fekk tidleg smaken på å lesa.

Han gjekk på Heltbergs studentfabrikk og utdanna seg seinare til jurist. Han var politisk aktiv og mista stillinga si som statstilsett jurist då han kritiserte utanrikspolitikken til staten.

Vinje er rekna som ein føregangsmann i norsk journalistikk med vekebladet Dølen frå 1858. Før han skreiv Dølen var han journalist, i løpet av 8 år skreiv han heile 700 artiklar i Drammens Tidende. Som forfattar skreiv han dikt og reiseskildringar. Skrivestilen hans var prega av evna hans til sjå ei sak frå fleire sider, og viste ofte eit tvisyn, mellom anna når det gjaldt norsk nasjonalromantikk. Vinje var ein av dei fyrste til aktivt å ta i bruk landsmålet til Ivar Aasen.

• Vinje døydde på Hadeland og vart gravlagd ved Søsterkirkene på Gran

[endre] Utgjevingar

Tidsskrift

• 1858–1870 - Vekebladet Dølen kom ut på landsmål.

Diktsamlingar

• 1861 - Ferdaminni fraa Sumaren 1860, ei skildring av ei reise til kroninga av kong Karl IV av Noreg (Karl XV av Sverige) i Trondheim i 1860.
• 1864 - Diktsamling, med mange av dei mest kjende dikta hans.
• 1866 - Storegut. Dikt.

Anna

• 1863 - A Norseman's View of Britain and the British
  • 1873 - norsk utgåve: Bretland og Britarne.

[endre] Bakgrunnsstoff

• Vinje - hjå Nynorsk kultursentrum.
• Minneord yver A. O. Vinje dikt av Ivar Aasen
• Minnestykke av Ivar Mortensson-Egnund

[endre] Kjelder

• en:Aasmund Olavsson Vinje