ლესია უკრაინკა

ვიკიპედიიდან

ლესია უკრაინკა

ლარისა პეტრივნა კოსაჩ-კვიტკა (უკრ.: Лариса Петрівна Косач-Квітка), ( *13 თებერვალი/25 თებერვალი, 1871, ქ. ნოვოგრად-ვოლინსკი, ახლანდელი ჟიტომირის ოლქი ― † 19 აგვისტო/1 აგვისტო, 1913, სურამი, საქართველო, დაკრძალულია კიევში) უკეთ ცნობილი ლიტერატურული ფსევდონიმით ლესია უკრაინკა (უკრ. Леся Українка), ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი უკრაინელი პოეტი და მწერალი და წამყვანი მწერალი ქალი უკრაინულ ლიტერატურაში.

[რედაქტირება] ბიოგრაფია

უკრაინკა დაიბადა 1871 წელს უკრაინულ ქალაქ ნოვოგრად-ვოლინსკში, რომელიც იმხანად რუსეთის იმპერიის ნაწილი იყო. ის მეორე შვილი იყო უკრაინელი მწერალისა და პუბლიცისტის ოლჰა დრაჰომანოვა-კოსაჩისა (უკეთ ცნობილი საკუთარი ლიტერატურული ფსევდონიმით ოლენა ფჩილკა). მიხაილო დრაჰომანოვი, ცნობილი უკრაინელი მეცნიერი, ისტორიკოსი, ფილოსოფოსი, ფოლკლორისტი და სახალხო ფიგურა, დრაჰომანოვა-კოსაჩის ძმა იყო. უკრაინას მამა პეტრო კოსაჩი, გუბერნიის სავახშოს მეთაური იყო. არა-უკრაინული წარმოშობის მიუხედავად, კოსაჩი უკრაინის კულტურის განვითარებაზე ზრუნავდა და ფინანსურ დახმარებას უწევდა უკრაინულ საგამომცემლო წამოწყებებს. უკრაინკა ძალიან ახლოს იყო მის ბიძასთან, დრაჰომანოვთან (მისი სულიერ მენტორი და მასწავლებელი) და მის ძმა მიხაილოსთან (შემდგომში ცნობილი ფსევდონიმით მიხაილო ობაჩნი), რომელსაც ის მისოლოსიეს უძახდა.

უკრაინკას აღზრდაში მნიშვნელოვანი წვლილი მიუძღვის დედამისს. ოჯახში მხოლოდ უკრაინულ ენაზე საუბრობდნენ, და ამ პრაქტიკის გადაძლიერებლად ბავშვებს შინ უკრაინელი პედაგოგები ამეცადინებდნენ, სკოლებში თავსმოხვეული რუსული ენისთვის თავის ასარიდებლად. უკრაინკამ კითხვა ოთხი წლის ასაკში ისწავლა და ძმასთან ერთად იმდენად კარგად იცოდნენ უცხო ენები, რომ შეეძლოთ ლიტერატურა ორიგინალში წაეკითხათ. უკრაინკა საკმაოდ კარგად ფლობდა რუსულს, პოლონურს, ბულგარულს, ბერძნულს, ლათინურს, ფრანგულს, იტალიურს, გერმანულსა და ინგლისურს.

რვა წლის ასაკში მან პირველი პოემა "იმედი" დაწერა, რომელიც მისი დეიდის, ოლენა ანტონივნა კოსაჩის, დაპატიმრებისა და გადასახლების რეაქცია იყო. 1879 წელს მთელი ოჯახი ლუცკსი გადადის. ამავე წელს მამამისი ოჯახისთვის სახლების მშენებლობას იწყებს ახლომდებარე სოფელ კოლოდიაჟნეში.

ამ დროს მისი ბიძა მიხაილო დრაჰომანოვი აქეზებს ლესიას უკრაინული ფოლკლორის შესწავლაზე. უკრაინკაზე ასევე ზეგავლენა მოახდინა ცნობილმა კომპოზიტორმა მიკოლა ლისენკომ, და ასევე ცნობილმა უკრაინელმა დრამატურგმა და პოეტმა მიხაელ სტარიცკიმ.

პოეტი დაავადებული იყო ძვლის ტუბერკულიოზით. ეს უკურნებელი სენი აიძულებდა უკრაინკას ემკურნალა ყირიმში, იტალიაში. სიცოცხლის ბოლო 10 წელი გაატარა საქართველოსა (თბილისი, თელავი, ქუთაისი, ხონი, სურამი) და ეგვიპტეში. 1911 წელს ქუთაისში დაწერილი პოეტური დრამა-ფეერია "ტყის სიმღერა" ადამიანური ყოფის აპოლოგიაა და ამკვიდრებს სოციალური დრამის ნოვატორულ პრინციპებს. უკრაინკას თხზულებანი თარგმნილია მრავალ ენაზე, მ. შ. ქართულადაც.

ეს დაუსრულებელი სტატიაა უკრაინისა და უკრაინელების შესახებ. თქვენ შეგიძლიათ დაეხმაროთ ვიკიპედიას და შეავსოთ იგი.