گیلان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

استان گیلان استان سرسبزی است در شمال ایران و در کرانه دریای خزر جای گرفته است . شهر رشت، مرکز این استان است.

فهرست مندرجات

۱ فراورده های کشاورزی استان گیلان
۲ گویش های استان گیلان
۳ دیلمی یا تاتی یا مادی
۴ نامهای مختلفی که بر آن نهاده اند
۵ پیشنهاد
۶ مناطقی که به این زبان صحبت میکنند
۷ تغییر لهجه
۸ شهرها و شهرستان‌های استان گیلان
۹ نگارخانه
۱۰ جستارهای وابسته
۱۱ موسسات آموزشی
۱۲ پیوند بیرونی

[ویرایش] فراورده های کشاورزی استان گیلان

نام دارترین فراورده‌های کشاورزی این استان برنج و چای و زیتون می باشند.

[ویرایش] گویش های استان گیلان

زبان گفتاری مردم این استان گیلکی است، در نواحی باختری و شمال باختری استان که تالش نشین است گویش تالشی، و در جنوب گیلان (به ویژه در شهرستان رودبار) که کردنشین است کردی و نیز لری و در ناحیه های تات نشین شهرستان رودبار تاتی در کنار فارسی گپ زده می شوند.

[ویرایش] دیلمی یا تاتی یا مادی

زبان مردم کوهستان جنوب گیلان ، دیلمی است، که آرامش و شیرینی خاص خود را داراست.

[ویرایش] نامهای مختلفی که بر آن نهاده اند

دیلمی: که به اصالت این زبان بر می گردد . کل گسترده این زبان در زمانهای گذشته دروازه دیلم نامیده می شد که از کوه درفک تا کوههای بابل را در بر می گرفت. و در اصطلاح کنونی به این سرزمین که غالبا کوهستانی است، دیلمستان گفته می شود.
تاتی: در زمان کنونی به این اسم خوانده می شود.
مادی: پروفسور احسان یارشاتر این زبان را به نام باستانی آن یعنی مادی می خواند.

[ویرایش] پیشنهاد

زبان دیلمی از محدود زبانهای باستانی ایرانی است که از گزند زبانهای مهاجم ، از جمله عربی مصون مانده است. بکر ماندن واژه های ایرانی در زبان دیلمی غنیمتی است تا دست اندرکاران امر از آنها برای ترمیم زبان [فارسی] استفاده کنند.

[ویرایش] مناطقی که به این زبان صحبت میکنند

زبان دیلمی از شمال تا سراوان رشت ، از جنوب تا الموت قزوین ، از شرق تا دیلمان ، خورگام ، اشکور و کوههای غرب مازندران و از غرب تا کوههای تالش گسترده است.

[ویرایش] تغییر لهجه

زبان دیلمی در مناطق دیلمان و اشکور به علت مراودات چندین ساله مردم با مناطق جلگه ای و گیلک نشین ، لهجه گیلکی به خود گرفته است و همین مساله در مناطق دیلم نشین مازندران نیز به چشم می خورد.

[ویرایش] شهرها و شهرستان‌های استان گیلان

	استان گیلان
مرکز	رشت
شهرستان‌ها	آستارا \| آستانه اشرفیه \| اَملَش \| بندر انزلی \| رشت \| رضوانشهر \| رودبار \| رودسر \| سیاهکل \| شَفت \| صومعه‌سرا \| طوالش \| فومَن \| لاهیجان \| لنگرود \| ماسال
شهرها	احمدسرگوراب \| اسالم \| آستارا \| آستانه اشرفیه \| اطاقور \| املش \| بازارجمعه \| بره‌سر \| بندر انزلی \| پره‌سر \| توتکابن \| جیرنده \| چابکسر \| حویق \| خشکبیجار \| خُمام \| دیلمان \| رانکوه \| رحیم‌آباد \| رستم‌آباد \| رضوانشهر \| رودبار \| رودسر \| رودنبه \| سنگر \| سیاهکَل \| شفت \| شلمان \| صومعه‌سرا \| فومن \| کلاچای \| کوچصفهان \| کومله \| کیاشهر \| گوراب زرمیخ \| لاهیجان \| لشت نشا \| لنگرود \| لوشان \| لوندویل \| لیسار \| ماسال \| ماسوله \| مرجقل \| منجیل \| واجارگاه \| هشتپر
اماکن دیدنی	مرداب انزلی \| موزه نظامی نیروی دریایی \| آبشار سجیران \| آبشار لونک \| آرامگاه دکتر محمد معین \| اسپیدمزگت \| باغ محتشم \| بقعه شیخ زاهد گیلانی \| پل غازیان \| شیطان‌کوه \| عمارت شهرداری رشت \| عمارت کلاه‌فرنگی رشت \| قلعه کول \| ماسوله \| موزه چای ایران \| موزه رشت \| موزه کاکتوس‌ها (آستارا)

[ویرایش] نگارخانه

طبیعت گیلان

کوههای شاه معم ماسوله	کوههای شاه معلم ماسوله	کوههای شاه معلم ماسوله	تصویری از ماسوله, گیلان
تصویری از ماسوله, گیلان	تصویری از ماسوله, گیلان	منطقه خربو	منطقه خربو
منطقه خربو	غروب دریای خزر, انزلی	غروب دریای خزر, انزلی	منطقه دَهرا در زمستان
منطقه دَهرا در زمستان	منطقه دَهرا در زمستان	قلعه رودخان	قلعه رودخان