از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

کلسیم از عنصرهای شمیایی جدول تناوبی است. نشانه کوتاه آن Ca و عدد اتمی آن ۲۰ است.

کلسیم در استخوان‌ها وجود دارد و کمبود آن موجب پوکی استخوان می‌‌شود. کلسیم به میزان فراوان در شیر وجود دارد.

کلسیم، فراوان‌ترین ماده کانی موجود در بدن است. بدن انسان تقریباً ۱ کیلو گرم کلسیم دارد. البته در افراد مختلف با استخوان بندی متفاوت، این میزان فرق می‌‌کند. بیشتر کلسیم در استخوانها و دندانها نشسته است و تنها ۱% آن در بقیه بدن وجود دارد که همین ۱ درصد اعمال زیادی انجام می‌‌دهد، مثلاً انقباض همه ماهیچه‌های ما بسته به وجود کلسیم است.

جذب و انتقال کلسیم

جذب آن در خون به صورت یون کلسیم و از دیواره روده صورت می‌‌گیرد. عاملی که موجب افزایش جذب کلسیم می‌‌شود ویتامین D است، به همین دلیل قرصهای مکمل کلسیم را با ویتامینD تهیه می‌‌کنند. لذا اگر منابعی را که دارای این ۲ عنصر است مصرف کنید که کلسیم موجود در آنها بهتر جذب می‌‌شود. در صورتی که در غذا، ماده‌ای بنام اگزالات باشد، جذب کلسیم آن کاهش می‌‌یابد و به همین دلیل است که کلسیم اسفناج و چغندر، به خوبی کلسیم شیر جذب نمی‌شود. اسید فیتیک موجود در سبوس گندم نیز جذب Ca را کاهش می‌‌دهد ولی این مسئاله زمانی اثر گذار است که مصرف آن خیلی زیاد باشد مثل گیاهخواران مطلق. دریافت کلسیم کافی، آثار مثبتی در کاهش فشار خون افراد مبتلا به فشار خون دارد ،تنظیم میزان کلسیم بدن، بر عهده هورمونهایی است که از غده تیروئید ترشح می‌‌شوند.

[ویرایش] عملکرد کلسیم در بدن

• ضربان قلب را تنظیم می‌نماید.
• بیخوابی را کاهش می‌دهد.
• در متابولیسم آهن بدن مؤثر است.
• در تنظیم کار سیستم اعصاب بدن بخصوص در انتقال تحریکات نقش اساسی دارد.
• کلسیم عامل استحکام استخوانهاست. کلسیم کافی باید در غذای نوجوانان قبل از بلوغ وجود اشته باشد تا استخوانها تراکم مناسبی بیابند و در سالمندی به پوکی استخوان مبتلا نشوند.
• کلسیم برای عملکرد عضلات ضروری است و تا کلسیم وجود نداشته باشد حرکت امکان‌پذیر نیست.
• انتقال پیامهای عصبی با واسطه یون کلسیم صورت می‌‌گیرد.
• کلسیم در یکی از مراحل انعقاد خون دخیل است.
• همانطور که متوجه شدید، کلسیم فعالیتهای زیادی را در بدن بر عهده دارد.

[ویرایش] عوارض کمبود کلسیم =

عوارض کمبود کلسیم در کودکان راشیتیسم، در میانسالان استئو مالاسی، و در بزرگسالان استئوپروز است. این بیماری‌ها در اثر کمبود ویتامین Dنیز بروز می‌‌کند، پس اگر می‌‌خواهید استخوانهای محکمی داشته باشید بهتر است مراقب مصرف ویتامین D هم باشید. کمبود شدید کلسیم، انقباض شدید عضلات به حالت کزاز را به دنبال دارد که ابتدا به صورت گرفتگی عضلات دیده می‌‌شود. البته این حالت کمتر رخ می‌‌دهد و آنچه ما بیشتر از کمبود کلسیم دیده ایم، پوک شدن استخوانها در سنین بالاست که برای جلوگیری از آن باید از نوجوانی به فکر باشیم. کلسیم از راه پوست هم به هدر می‌‌رود فعالیت زیاد در حرارت بالا و تعرق زیاد، دفع پوستی کلسیم را افزایش می‌‌دهد. چرا که در اثر بالا رفتن سن، درد استخوان، راحت شکسته شدن و دیر جوش خوردن استخوانها گریبانگیرمان می‌‌شود. میزان مورد نیاز کلسیم روزانه ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی گرم است.

جلوگیری از ابتلاء به استئوپروز دریافت کلسیم، و ویتامین D باید در حد استاندارد باشد. نباید سیگار بکشیم. نباید قهوه و چای بیش از حد مصرف کنیم. نباید دیورتیک (داروهای مدر) بیش از حد مصرف کنیم. باید بیشتر خود را در معرض خورشید قرار دهیم تا ویتامین Dدر زیر پوستمان تولید شود. در هر سنی که هستیم دست از ورزش کردن و فعالیتهای بدنی برنداریم، چراکه کم تحرکی استخوانها را پوک می‌‌کند. مصرف کافی منابع ویتامین D را فراموش نکنیم.

فهرست عناصر شیمیایی

اربیوم| ارسنیک| آرگون| استاتین| استرنسیوم| اسکاندیوم| اسمیوم| آکتینیوم| اکسیژن| آلومینیوم| امریسیوم| انتیموان| آهن| اورانیوم| ایتربیوم| ایتریوم| ایریدیوم| ایندیوم| اینشتینیوم| باریوم| برکلیوم| برم| بریلیوم| بور| بوهریوم| بیسموت| پالادیوم| پتاسیم| پراسیودیمیوم| پروتاکتینیوم| پرومتیوم| پلاتین| پلوتونیوم| پولونیوم| تالیوم| تانتالیوم| تربیوم| تکنسیوم| تلوریوم| تنگستن| توریوم| تولیوم| تیتانیوم| جیوه| دارمشتادیوم| دوبنیوم| دیسپروزیوم| رادرفوردیوم| رادون| رادیوم| رنیوم| روبیدیوم| روتنیوم| رودیوم| روی| زیرکونیوم| ژرمانیوم| ساماریوم| سدیم| سرب| سریوم| سزیوم| سلنیوم| سیبورگیوم| سیلیسیوم| طلا| فرانسیوم| فرمیوم| فسفر| فلوئور| قلع| کادمیوم| کالیفرنیوم| کبالت| کربن| کروم| کریپتون| کلر| کلسیم| کوریوم| گادولینیوم| گالیوم| گزنون| گوگرد| لانتانیوم| لاورنسیوم| لوتسیوم| لیتیوم| مس| مندلویوم| منگنز| منیزیوم| مولیبدن| میتنریوم| نئون| نپتونیوم| نقره| نوبلیوم| نیتروژن| نیکل| نیوبیوم| نیودیمیوم| وانادیوم| هاسیوم| هافنیوم| هلیوم| هولمیوم| هیدروژن| ید| یوروپیوم