شهرستان شهرکرد
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شهرستان شهرکرد با مساحت حدود ۳۶۹۲ کیلومتر مربع در شمال شرق استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفته است از لحاظ موقعیت نسبی از سمت شمال و شرق و جنوب شرقی به استان اصفهان از طرف غرب به شهرستان کوهرنگ و از طرف جنوب و جنوب شرقی به فارسان و اردل منتهی میشود. مرکز این شهرستان شهرکرد است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تاریخچهء شهرکرد
در کتابی بنام "ایران باستان" از ژوزف ويسهوفر محقق و شرق شناس آلمانی آمده است که شاپور دوم در نامه نگاري هاي خود نام شهریار "دژگـُرد" را که دژی مستحکم در منطقه کوهستانی زاگرس بوده آورده است. با احتساب تسلط زبان عربی در دوران حکومت اعراب براحتی می توان دریافت که "دژگـُرد" با عوض شدن حروف "ژ" و "گ" که در الفبای عربی وجود نداشته به "دهکـُرد" تغییر کرده است. حتی بنا بر گفته دکتر رحمانی زاده می توان استدلال کرد که چنین دژهای نظامی در ایران بسیار زیاد بوده است. در منطقهء اصفهان و چهار محال و بختیاری و لرستان وجود مکانها نظامی کاملا قابل تشخیص است. همانند "چَمگـُرد" (چَمگـُردان امروزی)، "دژگـُرد" (شهرکرد امروزی)، "چـِلگـُرد" (چـِلگـِرد) و "بروگـُرد"(بروجرد امروزی). در سال هزار و سیصدو چهارده دهکرد از دهستان به شهرستان تبدیل شد و با تغییر واژهء "ده" به "شهر" نام شهرکرد بر آن گذارده شد.
از اینرو براحتی می توان دریافت که تارخچهء این دژ نظامی به دوران ساسانیان و حتی شاید قدیمی تر از آن به هخامنشيان برسد. ( نزدیکی شهر پارسان یا فارسان امروزی و به همچنین نزدیکی به آنشان و یا ایذه امروزی که محل تولد کوروش کبیر پادشاه هخامنشیان بوده است خود دلیلی بر این ادعاست).
زبان مردمان شهرکرد زبان پارسی ساسانی است که به مرور زمان تغییراتی در آن ایجاد گردیده است. استفاده از حرف "اُ" در زبان و یا افعال از مصادر پارسی خود دلیلی روشنی است که زبان مردم منطقه بیشتر به زبان پارسی پهلوی مرتبط است تا زبانی دیگر. بعنوان مثال افعالی همانند "وَخي" از مصدر" وَخسادن"، "بجُور" از مصدر "جُستن".
نقل است که مانی پیامبر مانویان بدستور بهرام پادشاه ساسانی در "پیل آباد" که در نزدیکی "گندی شاپور" (اهواز امروزی) بوده است در زیر پای پیلان افکنده شد. اما آنان که با منطقهء چهارمحال و بختیاری آشنایی دارند می دانند که "پیل آباد" و یا فیل آباد امروزی در نزدیکی شهرکرد است نه اهواز. که این نیز نشان دهندهء حساسیت منطقه و حضور مستمر نظامیان در آنجا بوده است.
از اینرو بوده است که اتابکان فارس و لرستان نیز از شهرکرد بدلیل موقعیت استراتژیکی آن به عنوان پاسگاه و تامین عبور و مرور استفاده می کرده اند.
[ویرایش] موقعیت جغرافیایی
این شهرستان در طول شرقی ۴۹ درجه و ۲۲ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۴۹ دقیقه است و از نظر عرض جغرافیایی در عرض شمالی ۳۲ درجه و ۲۰ دقیقه تا ۳۳ درجه و ۳۱ دقیقه قرار گرفته است. به لحاظ وضعیت توپوگرافی این شهرستان در بخش شمالی رشته کوه زاگرس و در حاشیه گسل زاگرس قرار گرفته و از ارتفاعات آن میتوان به کوه جهانبین و کوه شیراز اشاره کرد که با ارتفاع بیش از ۳۰۰۰ متر آن را پوشانیده است. فواصل بین رشته کوهها را دشتهای وسیعی فرا گرفته است از عمدهترین دشتهای منطقه میتوان به دشت شهرکرد، دشت بن، دشت هفشجان اشاره نمود.
[ویرایش] جاذبههای طبیعی
دریاچه سد زاینده رود در شمال این شهرستان و رودخانه زاینده رود، گرداب بن و چشمه زنه از جمله جاذبههای طبیعی آن است که هر کدام مناظر زیبایی را خلق کردهاند
[ویرایش] جاذبههای مذهبی
امامزاده دو معصوم و مسجد جامع در مرکز شهر
[ویرایش] تقسیمات سیاسی
بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی استان تا پایان سال ۱۳۸۲ شهرستان شهرکرد دارای ۵ بخش ۱۲ شهرو ۱۱ دهستان بوده مرکز آن شهرکرد است و از دیگر شهرهای این شهرستان میتوان شهرهای نافچ، طاقانک، کیان، فرخشهر، هفشجان، سورشجان، بـِن، سامان، شلمزار و گهرو را نام برد.
برآورد جمعیت این شهرستان در سال ۱۳۸۲ حاکی از آن است که این شهرستان در سال مذکور دارای ۳۸۰۳۱۲ نفر جمعیت بوده که ۲۵۳۵۹۶ نفر آن برابر با ۷/۶۶ درصد در مناطق شهری و ۱۲۶۷۱۶ نفر برابر با ۳/۳۳ در مناطق روستایی سکونت داشته اند.