Erreferentzia-sistema
Wikipedia(e)tik
Zinematikan, erreferentzia-sistema puntu baten posizioa espazioan eta denboran zehazteko erabiltzen den koordenatu sistema. Orokorrean, hiru dimentsiotako ardatz ortogonalak erabiltzen dira.
[aldatu] Definizioa
Erreferentzia-sistema bat hainbat kontzeptuz osatuta dago.
Lehenik, erreferentzia-sistemaren jatorria dago. Hau, behatzaileak espazioan aukeratutako puntu bat da. Egingo diren neurketa guztiak puntu horrekiko egingo dira.
Ondoren, koordenatuen ardatzak daude. Ardatz hauek jatorritik pasatzen diren zuzenak dira. Orokorrean, hiru dimentsiotako zinematika denez aztertzen dena hiru ardatzeko sistema erabiltzen da. Kasu gehienetan, kooordenatu kartesiarrak erabiltzen dira. Hauetako ardatzen ezaugarririk interesgarriena euren artean perpendikularrak direla da. Perpendikulartasun honek asko errazten du puntu baten posizioaren kokapena espazioan, ardatz bat ezin baita beste bien inolako konbinazioren bidez lortu.
Ardatz hauei ipintzen zaizkien ikurrak (
luzerako, 
altuerarako eta 
sakontasunerako) eta euren bektore unitarioak (
, 
eta 
) matematikan orokorrean ipintzen direnak dira.
Hirugarrena, denbora da. Hau magnitude espaziala ez izan arren guztiz garrantzizkoa da. Erreferentzia-sistemak orokorrean erabiltzen dira espazioa neurtzeko; baina denbora kontuan hartu gabe ezin da espazioa neurtu. Dena den, erreferentzia-sistemak erabili daitezke denbora soila neurtzeko.
[aldatu] Unitateak
Beti bezala, unitate-sistemaren arabera erabiltzen da unitate bat edo beste:
Idazkera zientifikoan gehienetan NUS erabiltzen da. Bertan magnitude espazialetarako metroa eta denborarako segundua erabiltzen da.
cgs sisteman zentimetroa eta segundua erabiltzen dira.
