GNU General Public License
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η GNU General Public License (Γενική Άδεια Χρήσης GNU) (GNU GPL ή απλά GPL) είναι πιθανόν η περισσότερο δημοφιλής άδεια χρήσης ελεύθερου λογισμικού, και είναι η άδεια που προστατεύει το μεγαλύτερο ποσοστό του ελεύθερου λογισμικού που υπάρχει μέχρι σήμερα.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Παρουσίαση
Αρχικά γράφτηκε από τον Ρίτσαρντ Στώλλμαν για το εγχείρημα GNU. Η τελευταία έκδοση της άδειας, η έκδοση 2, εκδόθηκε το 1991. Ένα προσχέδιο της τρίτης έκδοσης της GPL παρουσιάστηκε στις 16 Ιανουαρίου 2006 στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης (ΜΙΤ). Ακολούθησε μια δεύτερη εκδοχή του προσχεδίου στις 27 Ιουλίου 2006. Η GPLv3 όμως έχει διχάσει την κοινότητα του ανοιχτού λογισμικού, μέρος των προγραμματιστών[1][2] του Linux δηλώνοντας πως δεν είναι ευχαριστημένοι με την καινούργια έκδοση.
Η άδεια GPL που βγήκε για να προωθήσει το λειτουργικό, δίνει στους κατόχους ενός προγράμματος τα ακόλουθα δικαιώματα:
- να τρέξουν ένα πρόγραμμα για οποιοδήποτε λόγο.
- να μελετήσουν τη λειτουργία ενός προγράμματος και εφόσον ξέρουν, να το τροποποιήσουν
- να διανέμουν κόπιες.
- να βελτιώνουν το πρόγραμμα και να δημοσιοποιούν τις αλλαγές στο κοινό.
Προϋποθέσεις για τα παραπάνω είναι ο ανοιχτός κώδικας, δηλαδή ο κώδικας του προγράμματος να είναι ανοιχτός, γνωστός και προσβάσιμος στον χρήστη. Η διαφορά της GPL από την BSD είναι ότι κάθε αντίγραφο, παράγωγο και προϊόν ενός GPL προγράμματος, υποχρεούται να κυκλοφορεί κι αυτό υπό την ίδια άδεια. Αντίθετα στην άλλη περίπτωση, τα παράγωγα προγράμματα είναι ιδιοκτησιακά. Η μεγαλύτερη απόσταση όμως είναι μεταξύ GNU και ιδιοκτησιακού λογισμικού. Το τελευταίο δεν δίνει κανένα δικαίωμα στο χρήστη, πέραν από το δικαίωμα χρήσης. Κριτικοί του ιδιοκτησιακού λογισμικού υποστηρίζουν οτί δεν πρέπει να χρειάζεται άδεια για χρήση, ενώ υποστηρίζουν ότι οι άδειες απαγορεύουν νόμιμες διαδικασίες όπως ανάστροφη μηχανική.
[Επεξεργασία] Δημοφιλία και στατιστικές
Σύμφωνα με κάποιες μελέτες και μετρήσεις, η GPL είναι η δημοφιλέστερη άδεια ελεύθερου και ανοιχτού λογισμικού. Σε μέτρηση που έγινε τον Απρίλιο του 2005, 75% από τα 23,479 ελεύθερα προγράμματα του Freshmeat, και 68% από τα προγράμματα στο SourceForge, ανήκουν στην GPL. Αξίζει να αναφερθεί ότι οι δύο αυτοί δικτυακός τόπος, ανήκουν στην εταιρεία OSTG, η οποία υποστηρίζει τόσο την άδεια όσο και κατ' επέκτασιν το Λίνουξ.
Μια παλαιότερη έρευνα που έκανε το Red Hat Linux 7.1 το 2001, βρήκε πως το 50% του πηγαίου κώδικα ήταν άδειας GPL, και η έρευνα του 1997 που έκανε το Metalab, το μεγαλύτερο αρχείο ελεύθερου λογισμικού της εποχής, έδειξε το ίδιο.
Τα πιο γνωστά/σημαντικά προγράμματα που ανήκουν στην άδεια αποτελούν τον πυρήνα Λίνουξ και τον διερμηνευτή GNU Compiler Collection. Άλλα προγράμματα ελεύθερου λογισμικού κυκλοφορούν σε πολλαπλές άδειες, μεταξύ των οποίων και GPL, όπως είναι η Perl.
[Επεξεργασία] Η GPL στην δοκιμασία
Το ανοιχτό λογισμικό, εκ φύσεως είναι πιο ευάλωτο στην καταπάτηση δικαιωμάτων από χρήστες/εταιρείες που χρησιμοποιούν κώδικα χωρίς να σέβονται τις άδειες υπό τις οποίες αυτός δημοσιεύεται. Η GPL αναγκάζει το οποιοδήποτε λογισμικό χρησιμοποιεί ή βασίζεται σε κώδικα που κυκλοφορεί υπό την GPL, να δώσει την δυνατότητα στους χρήστες που το επιθυμούν να δουν τον κώδικα τους. Παρ'όλα τ'αύτα, μερικές υποθέσεις έφτασαν ως τα δικαστήρια[3][4][5] όπου και αποδείχτηκε η ασφάλεια και σιγουριά της άδειας αυτής.
[Επεξεργασία] Κείμενα
- Το κείμενο της GNU General Public License
- Ανεπίσημη μετάφραση της GPL στα ελληνικά
- Το προσχέδιο της έκδοσης 3.
[Επεξεργασία] Σημειώσεις
- ↑ (Αγγλικά) Ψήφοι μέρος των προγραμματιστών του Linux, δίνοντας την γνώμη τους στην GPLv3 (2ο προσχέδιο)
- ↑ (Αγγλικά) Άποψη του Λίνους Τόρβαλντς
- ↑ (Αγγλικά) Η εταιρεία Sitecom Germany χρησιμοποιεί κώδικα του προγράμματος netfilter/iptables και χάνει την υπόθεση στα γερμανικά δικαστήρια
- ↑ (Αγγλικά) Επίθεση κατά της GPL στις ΗΠΑ
- ↑ (Αγγλικά) Η D-Link Germany GmbH χρησιμοποίεισαι μέρος του κώδικα του Linux και χάνει την υπόθεση στα γερμανικά δικαστήρια
