Πρόγραμμα Βοστόκ
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το πρόγραμμα Βοστόκ (στα ρώσικα Восто́к, που σημαίνει "Ανατολικά" ) ήταν Σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα επανδρωμένων πτήσεων. Ήταν το πρώτο τέτοιο πρόγραμμα της Σοβιετικής Ένωσης αλλά και της ανθρωπότητας. Έφερε αρκετές πρωτιές στο διάστημα για τη Σοβιετική Ένωση, η σημαντικότερη απ' τις οποίες ήταν η τοποθέτηση του πρώτου ανθρώπου σε τροχιά γύρω από τη Γη, στις 12 Απριλίου 1961.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Κάψουλα Βοστόκ
Το διαστημόπλοιο Βοστόκ ήταν εξέλιξη του κατασκοπευτικού δορυφόρου Ζενίτ, και ο πύραυλος-φορέας βασιζόταν σε έναν διηπειρωτικό πύραυλο. Μέσα στην κάψουλα υπήρχαν χειριστήρια ελέγχου (κλειδωμένα στην πρώτη πτήση του Γκαγκάριν) και προμήθειες για δέκα μέρες, έτσι ώστε αν οι ανασχετικοί πύραυλοι δεν λειτουργούσαν η επανείσοδος στην ατμόσφαιρα να επιτυγχανόταν με φυσικό τρόπο μέσω της βαρύτητας. Ο κοσμοναύτης εγκατέλειπε την κάψουλα σε ύψος 7 χιλιομέτρων με εκτινασσόμενο κάθισμα και προσγειωνόταν με δικόν του αλεξίπτωτο. Το γεγονός αυτό αποκρύφθηκε από τους Σοβιετικούς, για το λόγο ότι οι κανόνες της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αεροπορίας αναγνώριζαν τα ρεκόρ πτήσεων στα οποία ο πιλότος παρέμενε στο πτητικό μέσο από την αρχή έως το τέλος της πτήσης (προσγείωση).
Το πρόγραμμα Βοστόκ έγινε πηγή γοήτρου, μέσο προπαγάνδας των επιτευγμάτων της Σοβιετικής Ένωσης και σήμα κατατεθέν του διαστημικού της προγράμματος μέχρι την κατάκτηση της Σελήνης από τους Αμερικανούς το 1969.
[Επεξεργασία] Αποστολές Βοστόκ
Το πρόγραμμα ξεκίνησε με μια σειρά αποστολών που άλλες ήταν μη επανδρωμένες κι άλλες μετέφεραν ζώα ή ένα ομοίωμα κοσμοναύτη, προκειμένου να πιστοποιηθεί ο εξοπλισμός και να διαπιστωθεί αν ήταν δυνατή μια αποστολή με άνθρωπο. Τα Βοστόκ αυτών των αποστολών δεν διέθεταν όργανα ελέγχου και, αυτά που μετέφεραν ζώα, ήταν επαναχρησιμοποιούμενα.
Συνολικά οι αποστολές του προγράμματος, κατά ημερομηνία εκτόξευσης, ήταν :
[Επεξεργασία] Δοκιμαστικές
- Σπούτνικ 4 (Κοράμπλ-Σπούτνικ 1) - 15 Μαΐου 1960.
- Σπούτνικ 5 (Κοράμπλ-Σπούτνικ 2) - 19 Αυγούστου 1960.
- Σπούτνικ 6 (Κοράμπλ-Σπούτνικ 3) - 1 Δεκεμβρίου 1960.
- Σπούτνικ 9 (Κοράμπλ-Σπούτνικ 4) - 9 Μαρτίου 1961.
- Σπούτνικ 10 (Κοράμπλ-Σπούτνικ 5) - 25 Μαρτίου 1961.
[Επεξεργασία] Επανδρωμένες
- Βοστόκ 1 - 12 Απριλίου 1961. Πρώτος άνθρωπος σε τροχιά (Γιούρι Γκαγκάριν).
- Βοστόκ 2 - 6 Αυγούστου 1961. Πρώτη πτήση με διάρκεια μια πλήρη ημέρα (Γκέρμαν Τίτοφ).
- Βοστόκ 3 - 11 Αυγούστου 1962, και Βοστόκ 4 - 12 Αυγούστου 1962. Πρώτη ταυτόχρονη πτήση δυο σκαφών στο διάστημα (Αντριάν Νικολάγιεφ-Πάβελ Πόποβιτς).
- Βοστόκ 5 - 14 Ιουνίου 1963. Μεγαλύτερη σε διάρκεια πτήση σόλο του εικοστού αιώνα, 4 ημέρες, 23 ώρες και 6 λεπτά. (Βαλερί Μπυκόφσκυ).
- Βοστόκ 6 - 16 Ιουνίου 1963. Πρώτη γυναίκα στο διάστημα (Β. Τερέσκοβα) και τροχιακό ραντεβού με το Βοστόκ 5
Άλλες εφτά αποστολές Βοστόκ είχαν αρχικά σχεδιαστεί, με διάρκεια μέχρι και τον Απρίλη του 1966, αλλά ακυρώθηκαν για να δοθεί βάρος στις αποστολές προς τη Σελήνη. Το πρόγραμμα Βοστόκ ακολουθήθηκε από το πρόγραμμα Βοσχόντ.
| Σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα | ||
| Βοστόκ | Βοσχόντ | Σογιούζ | Σαλιούτ | Απόλλο-Σογιούζ | Μιρ | ||
| Ακυρωμένα προγράμματα: Ζοντ | N1 | Σπιράλ | Αλμάζ | Μπουράν |
