Ευρωκομμουνισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο ευρωκομμουνισμός είναι ιδεολογικό ρεύμα του κομμουνισμού που αναπτύχθηκε λίγο πριν το 1970 σε ορισμένα κομμουνιστικά κόμματα της Δυτικής Ευρώπης κυρίως. Τα κόμματα που εντάσσονται στο ρεύμα αυτό επιθυμούν να είναι φορείς ενός μοντέλου οικονομικού και κοινωνικού μετασχηματισμού προσαρμοσμένου στις πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες των χωρών όπου δρουν. Ο δρόμος και η μέθοδος που υποστηρίζουν τα κόμματα αυτά για το σοσιαλισμό, βάσει αυτών των συνθηκών, δίνουν το ιδιαίτερο γνώρισμα στα κόμματα αυτά σε σχέση με τα κόμματα που δρουν βάση των αρχών των Κομμουνιστικών Κομμάτων Σοβιετικού τύπου.

Ο αρχικός προβληματισμός για τη δημιουργία ενός τέτοιου ρεύματος υπήρξε αρχικά μετά τις κρίσεις και την επέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης στην Ουγγαρία το 1956 και κυρίως στην Τσεχοσλοβακία το 1968.Η εμφάνιση αυτού του μοντέλου ήρθε το 1975 όταν σε συνάντηση των ΚΚ Γαλλίας και ΚΚ Ιταλίας στην Ρώμη τον Νοέμβριο του 1975 συμφωνήθηκαν να υιοθετηθούν δύο βασικές αρχές. Οι οποίες ήταν:

1. Η αναγνώριση της ανάγκης για μια πορεία προς τον σοσιαλισμό μέσα από έναν συνεχή εκδημοκρατισμό της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής ζωής.
2. Η αντίληψη ότι ο σοσιαλισμός σημαίνει δημόσιος έλεγχος των κύριων μέσων παραγωγής και ανταλλαγής, ο οποίος έλεγχος δεν επεκτείνεται στην μικρή και μεσαία ιδιοκτησία. Όμως ένα βασικό στοιχείο για εκδημοκρατισμό είναι η αποκέντρωση της εξουσίας, η λειτουργία πολλών κομμάτων (πλουραλισμός), η δυνατότητα δημοκρατικής εναλλαγής στην εξουσία, η άσκηση όλων των δημοκρατικών δικαιωμάτων.

Έτσι βασικό γνώρισμα αυτών των κομμάτων είναι η θέληση να δημιουργηθεί ένας στενός δεσμός μεταξύ σοσιαλισμού, ελευθερίας και δημοκρατίας.

Τα κύρια κόμματα που εκπροσώπησαν αυτή την πολιτική ήταν τα ΚΚ Ιταλίας, ΚΚ Ισπανίας, ΚΚ Γαλλίας. Στην πορεία, εμφανίστηκαν ανάλογα κόμματα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα κύριος εκφραστής του ευρωκομμουνισμού ήταν το ΚΚΕ Εσωτερικού, που αργότερα αποτέλεσε μία από τις κύριες συνιστώσες για τη συγκρότηση του Συνασπισμού, ιδιαίτερα μετά και την αποχώρηση της πλειοψηφίας του ΚΚΕ από αυτόν.

Τα κόμματα αυτά κρατούσαν αποστάσεις από τα ΚΚ σοβιετικού τύπου, στα οποία πρόσαψαν την έλλειψη αρκετών ελευθεριών κατά τη διακυβέρνηση αλλά χωρίς να αμφισβητείται ο σοσιαλιστικός χαρακτήρας τους. Τα κόμματα αυτά απομακρύνθηκαν αρκετά αργότερα λόγω των γεγονότων του Αφγανιστάν το Δεκέμβρη του 1979 και της Πολωνίας το 1981.