Δονούσα
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Δονούσα γνωστή και ως Δενούσα, η Δόνουσα των αρχαίων, η Stenosa ή Spinosa των ξένων ναυτικών του ΙΘ΄αι. (Luigi Lamberti: Portolano del Mare Mediterraneo, Livorno 1856 τομ.ΙΙ σ.286) μαζί με την Αμοργό αποτελούν τα ανατολικότερα νησιά των Κυκλάδων.
Η Δονούσα απέχει 14νμ απο το λιμάνι της Αμοργού (Κατάπωλα) και 4νμ ανατολικά από τις νησίδες Μακαριές περί το μέσον και ανατολικά της Νάξου και 8νμ από Νάξο. Η έκτασή της περίπου 14 τετραγωνικά χιλιόμετρα, βουνώδης και πετρώδης (μεγίστης διαμέτρου 3μίλια) με μέγιστο υψόμετρο 385μ (1300ft) και με 163 μόνιμους κατοίκους κατά την απογραφή του 2001. Περιβάλλεται από πολλούς σκοπέλους πλην όμως έχει καθαρό δίαυλο εισόδου στο λιμάνι από τη πλευρά των Μακαριών νήσων. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή από τους προσεγγίζοντες ιδιαίτερα τη νύκτα. Αποτελεί συνοικισμό της κοινότητας Αιγιάλης της Αμοργού της επαρχίας Θήρας (Σαντορίνης) όπου υπάγεται και εκκλησιαστικά. Οι κάτοικοί της, λίγες ποιμενικές οικογένειες ήταν το 1928:235, το 1946:250 και το 2001:163. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει και η τουριστική ανάπτυξη του νησιού που συνδέεται με τη Νάξο και την Αμοργό καθημερινά με τοπικά τουριστικά σκάφη.
Η Δονούσα κατέστη γνωστή στα ελληνικά πολιτικά δρώμενα εκ του γεγονότος ότι οι κάτοικοί της έμαθαν την έξωση του Όθωνα 14 χρόνια μετά! (όταν επισκέφθηκε το νησί ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Α΄).
Αργότερα έγινε γνωστή και στην Ιστορία του Α΄Παγκόσμιου Πολέμου λόγω της "ανθράκευσης" δηλαδή του εφοδιασμού με κάρβουνο του Γερμανικού καταδρομικού Γκαίμπεν αποκρυπτόμενο πίσω από το ακρωτήριο Άσπρο, διαφεύγοντας έτσι των Αγγλικών και Γαλλικών πολεμικών πλοίων.
