Αρχαία αιγυπτιακή γλώσσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η αρχαία αιγυπτιακή γλώσσα ανήκει ως διακριτός κλάδος στην ομάδα των αφροασιατικών ή χαμιτοσημιτικών γλωσσών, η οποία περιλαμβάνει έξι κλάδους:

Αιγυπτιακός - (αρχαία, μέσα, νέα Αιγυπτιακά, Κοπτικά και Σιναϊτικά)
Σημιτικός - (Ακκαδικά, Εμπλαϊτικά, Αμοριτικά, Ουγγαριτικά, Καναανιτικά, Αραμαϊκά, Αραβικά και τις υποδιαιρέσεις τους)
Βερβερικός - (Τυνησιακό ιδίωμα, γλώσσες και διάλεκτοι της ΒΔ Αφρικής)
Τσαντικός ή τσαδικός - (γλώσσες των περιοχών Νότια, Ανατολικά και Δυτικά της λίμνης Τσαντ)
Κουσσιτικός - (Αιθιοπικά, Σομαλικά, Κενυατικά [ΒΔ Κένυα])
Ομοτικός – (Ν Αιθιοπία).

Αν και είναι άγνωστη η συγκεκριμένη στιγμή κατά την οποία προέκυψαν ως διακριτοί οι παραπάνω κλάδοι από μία υποθετική πρωτογλώσσα, οι ιστορικοί της γλώσσας την τοποθετούν σε μια μακρά περίοδο έξι χιλιετιών από το 12000 Π.Κ.Ε. – 6000 Π.Κ.Ε.

[Επεξεργασία] Ιστορική εξέλιξη

Εξαιρετικά μακρόβιο γλωσσικό σύστημα, η αιγυπτιακή γλώσσα εξελίχθηκε στα συμφραζόμενα της ιστορικής εξέλιξης της αρχαίας Αιγύπτου, αν και απ' ό,τι φαίνεται ως προνόμιο μιας κλειστής ιερατικής κάστας εξυπηρέτησε τα συμφέροντα και τις ιδεολογίες του θρησκευτικού ιερατείου. Ο πολύς λαός δεν ενδιαφερόταν άμεσα για την γραμματική ή συντακτική δομή της γλώσσας του, όπως υπονοείται από τις σημαντικές διαφορές μεταξύ καθομιλούμενης και γραπτής εκδοχής της γλώσσας.

Στην ιστορική της εξέλιξη η αρχαία αιγυπτιακή γλώσσα παρουσιάζει τα παρακάτω στάδια:

Αρχαία Αιγυπτιακά: Πρόκειται για την μνημειακή επιγραφική γλώσσα του Αρχαίου Βασιλείου. Σε αυτή την γλώσσα έχουν γραφεί τα Κείμενα των Πυραμίδων.
Μέσα Αιγυπτιακά: Καθομιλούμενη γλώσσα του Μέσου Βασιλείου, (μνημειακή, επιγραφική, θρησκευτική, λογοτεχνική χρήση). Περίοδος γλωσσικής ακμής.
Νέα Αιγυπτιακά: Καθομιλούμενη γλώσσα του Νέου Βασιλείου, (εμπλουτισμός της γλώσσας μέσω γλωσσικών δανείων χετταϊκής, αφρικανικής και σημιτικής προέλευσης
Δημώδη Αιγυπτιακά: Η γλώσσα της ύστερης πτολεμαϊκής και ρωμαϊκής περιόδου, (σημαντική μεταβολή στη δομή της γλώσσας από ξένες γλωσσικές επιρροές)
Κοπτικά: Μετεξέλιξη της δημώδους αιγυπτιακής γλώσσας με ταυτόχρονη χρήση του κοπτικού αλφάβητου κατά την περίοδο 200-1600 Κ.Ε. Είναι η γλώσσα στην οποία γράφτηκαν τα χριστιανικά θρησκευτικά κείμενα από τους Κόπτες λόγιους μοναχούς και λαϊκούς.