Xarpêt
Wikipediya ra, ensiklopediya xosere
 |
|
| Kordinant | 38°27′ N 39°27′ E |
| Mıntıqa | Anadoli (şerq) |
| Erd | 8.253 km² |
| Nıfuse | 569.616 |
| Sıxletina nıfuse serê km² | 67 / km² |
| Berzine (Reqım) | 1070 M |
| Serdarê Belediya | Muammer Muşmal |
Xarpêt (Tırki: Elazig u Kurdki: Elaziz) mıntıqa ra rocakewtene (rocvetış, şerq) Anadoli dera. Zımey (Şımalê) Xarpêt de Mamekiye (Dêsım) u Golê Keban; veroc (cenub) de Diyarbekır; rocakewtene (rocvetış, şerq) de Çolig rocawan (ğerb) de Malatya estê.
Contents |
[bıvurne / bınusne] İklim u Cografya
Zerri vilayetê Xarpêt 11 qazaun estê: Ağın, Alacakaya, Arıcak, Baskil, Qeze (Karakoçan), Keban, Kovancılar, Maden, Pali u Sivrice. Erde Xarpet zaf koluna (engebeli). Ko Akdag zaf berza. Feqat duz arziyun estê. Ölçüm erdê vilayetê Xarpêt 86 km². Xarpêt seviye denizıra 1295 metro berza. Zaf golun est, Hazar, Keban, Karakaya, Ozluce. Ro Firat o Ro Murat zerri vilayeti Xarpet şin. Vakte zemusten hewau Xarpêt serdina; zaf ware warun. Vakte ammun hewa Xarpêt zaf germına tay şile warun.
[bıvurne / bınusne] Tarix
Xarpêt sehire kıhuna. Mıntıqa ra Xarpêt da zaf degisik mediniyetun hıkum kerd. Beneta seserrunra 1 u 10 da İran, İmparatorina Roma u İmparatorina Bizansi hıkum kerd. Serra 1071 da Selçuklu mıntıqa ra Xarpêt guret. Feqat serra 1243 da İmparatorina Mogol istila kerd. Raver ra işğalê İmparatorina Mogol, dewlete İranki Xarpêt guret. Feqat serra 1514 Sah İsmail Cengê Caldiran kerd vini u İmparatorina Osmanıcan Xarpêt guret. Serra 1923 da İmparatorina Osmanıcan biya xırap u Xarpêt biya gırêdaey Tırkiya.
Zerri Xarpeta zaf kıhun (Tarxi) bunun esta. Nume bunen yı Ulu Cumi, Arap Baba Cumi u kaleyi Xarpet.
[bıvurne / bınusne] Nıfus u İqtısad
Nıfısê Xarpêt 569.616ia u nıfısê medumun dewıj zafa. Xarpiyetra zaf degisik milletun renuşti: Zazaan, Tırkun u Kurdun piyeri renusti. Arminiz esta, feqat zaf çina. Waxte terteley Armeni, Armeniz nata şı weta şı, zaf merdım Armeniz merdo. Hettani terteley Armeni, merdım Armeni zafıp. iqtısadê Xarpêt qewetına. Zaf fabriqaun estê.
[bıvurne / bınusne] Qazaun Xarpêt
- Ağın
- Alacakaya
- Arıcak
- Baskil
- Karakocan
- Keban
- Kovancılar
- Maden
- Palu
- Sivrice
[bıvurne / bınusne] Çimey
 |
Sukê Zazaan | |
|---|---|---|
|
Çolig (Bingol) • Dêrsım (Mamekiye) • Diyarbekır • Erzıngan • Erzurum • Muş • Rıha (Urfa) • Sêvaz • Semsur • Qeyseriye • Xarpêt (Eleziz) |
||
