Yom Kippur

De Uiquipedia

Yom Kippur (1878)

Yom Kippur (יום כפור), ye la festividá xudía del Día de la Espiación ou del Perdón; na Torah nómase como Yom haKippurim (del hebréu Día de las Espiaciones). Ye, xunta Rosh haShana, ún de los designaos Yamim Noraim (del hebréu, Día de Temor Reverencial). El Yom Kippur son los postreiros dous días de los Diaz Dias del Arrepentimientu mientres que Rosh haShana son los primeros dous días.

Esti día escomienza col tapecere del décimu día del mes de Tishri, ente setiembre y outubre, y continúa dica'l tapecere'l día viniente. Nel calandariu gregorianu seiría nos vinientes días:

[editar] Orixe bíblicu

El ritu del Yom Kippur ta descritu cuatru vegadas capítulu selze del Levíticu. Nel ayunu ta prohibíu comere y cualaquier actividá ou llabor que distraiga l'atención de la espiación y del arrepentimientu. Antigamente ofrecíanse sacrificios nu Templu de Xerusalén.

Nesti mesmu llibru fálase sobru'l ritu de las cabras (ou castrones) espiatorios unviaos p'Azazel, pallabra d'orixen escuru y que namái apaez nesi pasax en tola Biblia xudaica; el significáu d'esti étimu ta resueltu por tres teorías estremadas. Una caltién que vien de aze (castrón) y azel (partida) en referencia al barrancu nel que se sacrificaban las cabras; outra diz qu'Azazel, baseándose nel llibru d'Enoch, yera una figura maligna polu qu'estu yera un ritu antigu y rellacionáu colas creyencias d'outros pueblos vecinos de la dómina y que taba empobináu a devolver na forma de las cabras los males y daños de tol añu a los sous propietarios orixinales. La tercera, y más conservadora, cuida que'l términu namái fai referencia a un llugar a las afueras de las ciudaes u se tomaban los castrones ou a la espresión asemeyada que significa dexáilos dire.

Según el Talmud, Dios abríu tres llibros el primer día del añu; un pa los malos absolutos, un pa los bonos absolutos y un terceiru pa los de clas intermedia, pa la mayoría. Nesi intre quedan fixaos quien son bonos y malos absolutos, el restu puédese salvare mediante el Yom Kippur, espiando las súas ánimas.

[editar] Significación

Esti dia ta consideráu ente los hebreos comu'l más santu de tol añu, aníciase conu rezu de Kol Nidre (del araméu, Tolas promesas), el cualu frañe tolos votos y xuramentos que fixéramos na añada, a esta oración precédela dalgunas letanías y peticiones chamadas selihot.

Contrariamente a la creyencia popular, Yom Kippur, nun ye un día de tristura. Ente los sefardinos esti día ye conocíu comu'l del Ayunu blancu, dao que muitos hebreos avezaban a emplegare namái vestimentas blancas pa simbolizar el candor de las súas ánimas.