Lista de reis d'Aragón
De Biquipedia
En ista lista aparixen nomás os reis de Aragón, se beiga Lista de monarcas d'Aragón ta beyer os a lista de condes y reis d'Aragón.
Contenius |
[Editar] Monarcas de o Reino d'Aragón
- Reis d'Aragón (e de Nabarra)
- 1035-1063 → Remiro I. Primer rei d'Aragón. En o tiempo de o suyo reinado, Sobrarbe e Ribagorza pasan á estar de o Reino d'Aragón.
- 1063-1094 → Sancho I d'Aragón, V de Nabarra (1076-1094), tamién dito Sancho Remíriz.
- 1094-1101 → Pietro I u Pero I, tamién rei de Nabarra. Conqueridor de Uesca.
- 1104-1134 → Alfonso I lo Batallero. Conqueridor de Zaragoza.
- Reis d'Aragón
[Editar] Monarcas de a Corona d'Aragón
[Editar] (Casa d'Aragón/Casa de Barzelona)
- Reis d'Aragón e Condes de Barzelona
- Reis d'Aragón, Reis de Balenzia e Condes de Barzelona
- 1213-1276 → Chaime I lo Conqueridor. Conqueridor de Balenzia, Mayorga e Ibiza; autor de o Libre dels feyts.
- 1276-1285 → Pietro III u Pero III lo Gran, I de Balenzia e II de Barzelona. Conqueridor de Sezilia.
- 1285-1291 → Alfonso III lo Cheneroso, I de Balenzia e II de Barzelona. Conqueridor de Menorga.
- 1291-1329 → Chaime II lo Chusto. Rei de Sezilia, erenzio de su pai, ya dende 1285.
- 1327-1336 → Alfonso IV lo Bueno, II de Balenzia e III de Barzelona e de Nápols.
- 1336-1387 → Pietro IV lo Zeremonioso, II de Balenzia e III de Barzelona. Entegra en a Corona lo reino de Mayorga e os ducatos d'Atenas e Neopatria. Autor d'una de as Coronicas.
- 1387-1396 → Chuan I lo Cazataire.
- 1396-1410 → Martín I, l'Umanista. Rei de Sezilia ya dende 1380. Morió sin ereders lechitimos, estando ixe l'orichen de o Compromís de Caspe.
[Editar] Interreino 1410-1412 (Compromís de Caspe)
[Editar] (Casa de Trastamara)
- Reis d'Aragón, Reis de Balenzia, Condes de Barzelona
- 1412-1416 → Ferrando I, tamién dito Ferrando d'Antequera.
- 1416-1458 → Alfonso V "lo Magnanimo", I de Mayorga, de Sezilia e de Nápols; II de Zerdeña; III de Balenzia; IV de Barzelona. Conqueridor de Napols.
- 1458-1479 → Chuan II. Tamién rei de Nabarra (1425-1479). Dixa o reino de Nabarra á la suya filla Leonor de Foix.
- 1479-1516 → Ferrando II, dito Ferrando lo Catolico. Estió tamién: como Ferrando II, rei de Sezilia (1468-1516); como Ferrando III, rei de Nápols e de Sezilia (1504-1516); como Ferrando V, rei consorte (1504-1507) e rechén (1507-1516) de Castiella; e rei de Nabarra (1513-1516), reino que ocupó. Marito d'Isabela I de Castiella.
- Reis d'Aragón e Condes de Barzelona que ocuporon o trono en o tiempo de a Guerra contra Chuan II (Dingún d'éls no reinó en Balenzia, que continó baxo lo gubierno de Chuan II)
[Editar] Monarcas de a Monarquía Ispanica
[Editar] (Casa d'Austria, dinastía de os Absburgo)
- Reis de a Corona d'Aragón, Reis de a Corona de Castiella
- 1516-1556 → Carlos I de a Monarquía Ispanica, tamién Carlos V. Emperador de o Sacre Imperio (1519-1558).
- 1556-1598 → Felipe II lo Prudén. Tamién rei, como Felipe I, de Portugal (1580-1598).
- 1598-1621 → Felipe III. Tamién rei, como Felipe II, de Portugal (1598-1621).
- 1621-1665 → Felipe IV. Tamién rei, como Felipe III, de Portugal (1621-1640). → Aragón continó leyal á Felipe IV en o tiempo de a clamata Guerra de os Segadors, mientres que Cataluña cambió l'alianza en fabor de Loís XIII e Loís XIV, o Rei-Sol. Portugal se'n desaparó en 1640.
- 1665-1700 Carlos II o Espiritato. Morió sin ereders.
[Editar] Guerra de Suzesión española
[Editar] (Casa d'Austria)
- Rei d'a Corona d'Aragón
[Editar] (Casa de Borbón)
Fin de a Guerra → A fin de a Guerra de Suzesión, con bitoria de as tropas de Felipe V, suposó l'anecsión de os territorios de a Corona d'Aragón á la Corona de Castiella, e l'abolizión de os fueros d'Aragón, Cataluña e Balenzia per meyo de os clamatos Decretos de Nueba Planta. Rancando d'astí, no bi ha más monarcas aragoneses, ya que Aragón pasa á fer parti como territorio no independién de a Monarquía española. A suya istoria monarquica posterior ye, pues, a mesma que a d'España, en a suya mayor parti con monarcas deszendiens de a Casa de Borbón.
[Editar] Se beiga tamién
- Lista de monarcas d'Aragón
- Condes d'Aragón
- Condes de Barzelona
- Reis de Nabarra
- Lista de reis de Castiella