Notger

Èn årtike di Wikipedia.

Notger (930-1008) fourit l' prumî Prince Eveke di Lidje. I provneut d' Almagne, e Payis Souwabe. C' est lu k' a-st emantchî l' Principåté e 980, mins il esteut ddja eveke dispoy 972 et dimorrè eveke (et prince) disk' a s' moirt e 1008. Il a s' monumint a Lidje å mitan do Pont-ds-Åtches.

I vneut do Payis Souwabe, eyet fwait eveke di Lidje pa l' impreur Oton II e 972; e 980 i va rçure des pouvwers timporels di l' Impreur; ça fwait k' il est e minme tins Eveke eyet Prince, li prumî Prince-Eveke del principåté d' Lidje, k' est payis d' Impire et l' dimorrè disk' e 1794. Li principåte si va ragrandi e 985 cwand Notger va rçure eto l' conteye di Hu.

Li veye di Lidje divént insi l' mwaisse-veye del principåté, eyet Notger l' va diswalper pår: li texhou urbin, ses disfinses avou on meur d' etouraedje, li comiece eyet l' acsegnmint, eyet eto des bastimints relidjeus: li catedråle Sint-Lambiet, set coledjåles et deus abeyes. C' est dzo s' ringne k' on va lomer l' veye di Lidje l' «Atenes do Nôr».

I mora-st a Lidje, li 10 d' avri 1008.

[candjî] Role prumrece da Notger e l' istwere del Walonreye

On-z a dit d' Notger :

Lidje, ti does Notger a Diu et tot l' resse a Notger.

Come li lingaedje walon s' a diswalpé åtoû des payis romans d' l' evetchî d' Lidje, et pus tård li Walonreye a prin s' no do lingaedje, on pout dire ki c' est Notger li vî ratayon del Walonreye.

Li role da Notger n' est nén bén ricnoxhou, ca l' istwere del Beldjike, sicrîte bråmint pa des sconte-waloneus, a todi rclamé ki Lidje vikéve a pårt des ôtes.