Xã hội
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Xã hội là một tập thể hay một nhóm những người được phân biệt với các nhóm người khác bằng các lợi ích, mối quan hệ đặc trưng, chia xẻ cùng một thể chế và có cùng văn hóa.
Mục lục |
[sửa] Giới thiệu
Một định nghĩa bình thường của "xã hội" thường đề cập đến một nhóm người sống cùng trong một cộng đồng có lề lối, ví dụ như là xã hội Anh hoặc xã hội Mỹ.
Những bộ môn khoa học xã hội sử dụng từ xã hội để nói đến một nhóm người tạo dựng một hệ thống xã hội một phần khép kín (hoặc một phần mở rộng), trong đó những người trong một nhóm hầu hết tương tác với những người khác thuộc cùng nhóm đó.
Một cách trừu tượng hơn, một xã hội được coi là một mạng lưới của những mối quan hệ của các thực thể. Một xã hội thỉnh thoảng cũng được coi là một cộng đồng với các cá nhân trong cộng đồng đó phụ thuộc lẫn nhau. Tuy nhiên, các nhà xã hội học mong muốn tìm được ranh giới giữa xã hội và cộng đồng.
Từ tiếng Anh society xuất hiện vào thế kỉ 14 và bắt nguồn từ tiếng Pháp société. Lần lượt nó có nguồn gốc trong từ Latin societas, "sự giao thiệp thân thiện với người khác", trong socius có nghĩa là "bầu bạn, kết giao, đồng chí hoặc đối tác". Vì thế nghĩa của từ xã hội có quan hệ gần gũi với những gì được coi là thuộc quan hệ giữa người và người. Implicit in the meaning of society is that its members share some mutual concern or interest, a common objective or common characteristics. As such, society is often used as synonymous with the collective citizenry of a country as directed through national institutions concerned with civic welfare.
[sửa] Tổ chức xã hội
[sửa] Loại hình xã hội
Human societies are often organized according to their primary means of subsistence: social scientists identify hunter-gatherer societies, nomadic pastoral societies, horticulturalist or simple farming societies, and intensive agricultural societies, also called civilizations. Some consider Industrial and Post-Industrial societies to be separate from traditional agricultural societies.
[sửa] Ủng hộ của xã hội
One common theme for societies in general is that societies serve to aid individuals in a time of crisis; historically, when an individual in some community requires aid, for example at birth, death, sickness, or disaster, like-minded members of that community will rally others in that society to render aid, in some form, whether the aid is symbolic, linguistic, physical, mental, emotional, financial, medical, religious, etc.
[sửa] Nghi thức xã hội
Many societies will also distribute largess, at the behest of some individual or some larger group of people. This type of generosity can be seen in all known cultures; typically, prestige or other cultural factor accrues to the generous individual or group.
[sửa] Bổn phận xã hội
Some societies will bestow a status on some individual or larger group of people, when that individual or group performs an admired or desired action; This type of recognition is bestowed by members of that society on the individual or larger group in the form of some name, or title, or dress, or monetary reward, etc. Males especially are susceptible to this type of action and subsequent reward, even at the risk of their lives. Action by some individual or larger group in behalf of some ideal of their culture is seen in all societies.
[sửa] Đặc trưng xã hội
Even subsistence-based societies exhibit the characteristics of community action, generosity, and shared risk/reward, in common with other more technology-based civilizations.
[sửa] Sức mạnh chính trị
Societies can also be organized according to their political structure: in order of increasing size and complexity, there are band societies, tribes, chiefdoms, and state societies, with varying degrees of political power, depending on the what cultural geographical, historical environments that these societies have to contend with.
Thus, when a society exists at the same time as other societies at the same level of technology and culture, but is also isolated geographically, that society is more likely to survive than an equivalent society which is prey to others which can encroach on their resources. See the history article for examples.
[sửa] Cạnh tranh xã hội
But a society which is not able to offer an effective response to other societies which may be in competition with them will ultimately be subsumed into the culture of the competing society. See the technology article for examples.
[sửa] Tín ngưỡng
Peoples of many nations united by common political and cultural traditions, beliefs, or values are sometimes also said to be a society (for example: Judeo-Christian, Eastern, Western, etc). When used in this context, the term is being used as a means of contrasting two or more "societies" whose representative members represent alternative conflicting and competing worldviews.
[sửa] Giáo dục
Also, some academic, learned and scholarly societies and associations, such as the American Society of Mathematics, describe themselves as societies. In the United Kingdom these are normally non-profit making and have charitable status. In science they range in size to include national scientific societies including the Royal Society to regional natural history societies. Academic societies may have interest in a wide range of subjects, including the arts, humanities and science.
[sửa] Định nghĩa thương mại
In the United States and France, the term "society" is used in commerce to denote a partnership between investors or to start a business. In the United Kingdom, partnerships are not called societies but cooperatives or mutuals are often known as societies (such as friendly societies and building societies).
[sửa] Bản thể
As a related note, there is still an ongoing debate in sociological and anthropological circles if there exists an entity we could call society. Some Marxist theorists, like Louis Althusser, Ernesto Laclau and Slavoj Zizek, argued that society is nothing more than an effect of the ruling ideology of a certain class system, and shouldn't be used as a sociological notion. Marx's concept of society as the sum total of social relations among members of a community contrasts with interpretations from the perspective of methodological individualism where society is simply the sum total of individuals in a territory.
[sửa] Xem thêm
- Quan hệ xã hội
- Xã hội học
- Lý thuyết xã hội
- Giai cấp xã hội
- Bảo hiểm xã hội
[sửa] Tham khảo
- Definition of Society from the OED.
- Lecture notes on "Defining Society" from East Carolina University.
- Learning Commons - What is Culture ? - Glossary Item - Society
- Raymond Williams, "Society", in: Williams, Key Words: A Vocabulary of Culture and Society. Fontana, 1976.
Thể loại: Bài đang dịch | Xã hội | Con người | Căn bản
