Trận Di Lăng
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Trong trận Di Lăng (夷陵之戰) hay còn gọi là trận Khiêu Đình (猇亭之戰) (năm 222), Lưu Bị, vua Thục Hán, tức giận trước việc người em kết nghĩa của ông là Quan Vũ bị sát hại bởi quân Đông Ngô đã tiến quân đánh đến Di Lăng. Lưu Bị mang theo gần 750.000 quân. Vài ngày trước khi quân Thục tiến quân đánh Ngụy, Trương Phi, một người em kết nghĩa khác của Lưu Bị đã bị giết bởi vài tên lính của mình. Chúng báo thù việc bị Trương Phi phạt đánh và mang thủ cấp Trương Phi chạy sang hàng Đông Ngô. Điều này càng khiến Lưu Bị thêm căm phẫn, và ông tấn công quân Ngô mà không nghe theo lời khuyên của thừa tướng Gia Cát Lượng. Tất cả tướng lĩnh và binh lính của Thục được động viên cho trận chiến báo thù này, ngoại trừ Gia Cát Lượng, và Triệu Vân, những người phản đối và bị Lưu Bị ra lệnh ở lại phía sau.
Ban đầu, Lưu Bị chiến thắng liên tiếp, tiến sâu vào lãnh thổ của Ngô. Quân Thục chủ yếu là bộ binh, mạnh khi giao chiến ở vùng núi, càng vào sâu lãnh thổ của Ngụy, địa hình càng trở nên bằng phẳng, thuận lợi cho quân Ngô chủ yếu là kị binh và thủy quân.
Trong trận Di Lăng, Lục Tốn, một tướng trẻ Đông Ngô được lệnh chỉ huy quân đội. Theo chiến thuật của ông, quân Ngô không giao chiến ở vùng núi, lui quân về củng cố lực lượng. Khi quân Thục tiến vào cũng là lúc sang hè. Quân Lưu Bị đóng trại cạnh một cánh rừng, dụ quân của Lục Tốn ra đánh nhưng Lục Tốn đóng cổng thành cố thủ. Trời nắng nóng khiến quân Thục mệt mỏi. Không có Gia Cát Lượng, Lưu Bị không hiểu binh pháp ra lệnh chuyển trại vào rừng, dù tướng Mã Lượng can ngăn. Lục Tốn dùng phép hỏa công cho lính bắn tên hỏa đốt sạch doanh trại của quân Thục. Lưu Bị thua to, tìm đường chạy thoát, rút về thành Bạch Đế, còn lại chỉ hơn 1000 quân.
Nhiều tướng tài chết trong trận chiến Di Lăng. Mã Lượng, quân sư của Lưu Bị trong chiến dịch tiến quân báo thù và là người can ngăn Lưu Bị hạ trại trong rừng, tử trận. Lưu Bị, đau buồn sau cái chết của hai người em kết nghĩa và sau thất bại nặng nề, ốm chết ở thành Bạch Đế.
Sau trận Di Lăng và cái chết của Lưu Bị, Lưu Thiện lên nối ngôi, Gia Cát Lượng phụ chính, quyết định hòa hoãn với Đông Ngô để lo việc yên dân.
