Hồng Tú Toàn
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Hồng Tú Toàn (chữ Hán: 洪秀全, bính âm: Hong Xiuquan) là lãnh tụ của cuộc khởi nghĩa nông dân Thái Bình Thiên Quốc ở Trung Quốc.
[sửa] Đôi nét tiểu sử
Hồng Tú Toàn sinh năm 1812 (cũng có tài liệu ghi 1813) trong một gia đình trung nông ở thôn Phúc Nguyên Thuỷ, huyện Hoa, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Ông học hành thông minh nhưng đi thi nhiều lần không đỗ. Một lần, tình cờ đọc cuốn Lời lành răn đời của Hội Truyền bá đạo Thiên Chúa xuất bản ở Quảng Châu, sẵn có tâm lý không bằng lòng với chế độ khoa cử và những quy định bất công của triều đình nhà Thanh, ông đã lấy chủ nghĩa bình đẳng của đạo Thiên Chúa làm gốc, sáng lập ra đạo "Bái Thượng đế" để tập hợp người dân chống lại chính quyền.
Năm 1844, Hồng Tú Toàn đi truyền đạo. Đến năm 1850, ông phát động cuộc khởi nghĩa vùng núi tỉnh Quảng Tây. Sau khi giành được một số thắng lợi, ông tuyến bố thành lập chính quyền mới gọi là Thái Bình Thiên Quốc, tự xưng là Thiên vương và phân phong cho các tướng lĩnh. Tháng 3 năm 1853, quân Thái Bình chiếm được Nam Kinh, đặt làm kinh đô của Thái Bình Thiên Quốc và đổi tên là Thiên Kinh. Năm 1864, Thiên Kinh bị quân đội nhà Thanh và đội vũ trang của địa chủ bảo thủ bao vây. Khi thành Thiên Kinh sắp thất thủ, Hồng Tú Toàn đã uống thuốc độc tự tử (ngày 1 tháng 6 năm 1864).
