Muhsin Ertuğrul
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hem tiyatro hem de sinema alanında Türkiye'de ilk önemli katkıları gerçekleştiren Muhsin Ertuğrul (bazı kaynaklarda Ertuğrul Muhsin), 28 Şubat 1892'de İstanbul'da doğdu. Tefeyyüz Mektebi'nde, Topbaşı Rüştiyesi'nde, Mercan İdadisi'nde okudu. 1909'da Erenköy'deki Burhaneddin Kumpanyası'nda Canon Doyle'ın Şerlok Holmes oyununda Bob rolüyle ilk kez sahneye çıktı. Bu toplulukla birçok oyunda rol aldı. 1911'de tiyatro eğitimi için Paris'e gitti. Orada Comedie Française ve birçok Rus tiyatro topluluklarının oyunlarını izledi. 1913'te Bursa'da Millet Tiyatrosu adıyla İ. Galip Arcan, Behzad Butak ve Kemal Emin Bara ile kurduğu toplulukla çok sayıda yabancı oyunu sahneledi ve bu oyunlarda oynadı. Aynı yıl Şehzadebaşı'nda Ertuğrul Sineması'nı açtı. Burada film gösterileri yanısıra Karanlık İçinde Buse, Fener Bekçileri gibi oyunlar da sunuldu. Tekrar Paris'e giderek Jacques Copeau ve Andre Antoine'ın Odeon Tiyatrosu'ndaki çalışmalarını izledi. 1914'te Darülbedayi Osmani adıyla kurulan (daha sonra İstanbul Şehir Tiyatroları adını alacak olan kurum) Müzik ve Tiyatro Okulu'nun kuruluş çalışmalarında Reşat Rıdvan Bey ile Andre Antoine'a yardımcı oldu. Aynı yıl açılan sınavla Darülbedayi'ye yardımcı öğretmen olarak atandı. 1918'de Berlin'e giderek sinemayla tanıştı. 1919-1920'de kendi adına Berlin'de bir film şirketi kurdu ve Samson adlı filmi çekti. Diğer film şirketleri için de yönetmenlik yaptı. 1921'de İstanbul'a dönüp Darülbedayi'ye yönetmen olarak katıldı. Uzun yıllar hem sinema hem de tiyatro oyunları yönetti. 1947'de kurulmakta olan Devlet Tiyatrosu'nu yönetmek üzere Ankara Devlet Konservatuarı Tatbikat Sahnesi'nin başına getirildi. Çeşitli aralıklarla Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü ve İstanbul Şehir Tiyatroları Başrejisörlüğü görevini sürdürdü. Türk Tiyatrosunun batılı anlamda kurucusu olarak kabul edilen Muhsin Ertuğrul 1979'da İzmir'de vefat etti.
Konu başlıkları |
[değiştir] Filmleri - Oyuncu (8)
- Samson 1919
- İstanbul'da Istırap 1922
- Boğaziçi Esrarı 1922
- Ateşten Gömlek 1923
- Kızkulesi Faciasi 1923
- Ankara Postası 1928
- Şehvet Kurbanı 1940
- Kıskanç 1943
[değiştir] Filmleri - Yönetmen (36)
- Samson 1919
- İstanbul'da Bir Facia-i Aşk 1922
- İstanbul'da Istırap 1922
- Boğaziçi Esrarı 1922
- Leblebici Horhor 1923
- Kızkulesi Faciasi 1923
- Ateşten Gömlek 1923
- Sözde Kızlar 1924
- Tamilla 1925
- Bir Sigara Yüzünden 1928
- Ankara Postası 1928
- Kaçakçılar 1929
- İstanbul Sokaklarında 1931
- Bir Millet Uyanıyor 1932
- Karım Beni Aldatırsa 1933
- Naşit Dolandırıcı 1933
- Söz Bir Allah Bir 1933
- Leblebici Horhor Ağa 1933
- Cici Berber 1933
- Fena Yol (O Kakos Dhromos) 1933
- Milyon Avcıları 1934
- Aysel Bataklı Damın Kızı 1934
- Aysel Bataklı Damın Kızı 1935
- Aynaroz Kadısı 1938
- Tosun Paşa 1939
- Bir Kavuk Devrildi 1939
- Allahın Cenneti 1939
- Şehvet Kurbanı 1940
- Akasya Palas 1940
- Kahveci Güzeli 1941
- Kıskanç 1942
- Nasreddin Hoca Düğünde 1943
- Yayla Kartalı 1945
- Kızılırmak-Karakoyun 1946
- Evli Mi Bekar Mı 1951
- Halıcı Kız 1953
[değiştir] Filmleri - Yapımcı (2)
[değiştir] Filmleri - Senaryo (14)
- Boğaziçi Esrarı / Nur Baba 1922
- İstanbul'da Bir Facia-i Aşk 1922
- Kızkulesi Faciasi 1923
- Ateşten Gömlek 1923
- Leblebici Horhor 1923
- Sözde Kızlar 1924
- Ankara Postası 1928
- Kaçakçılar 1929
- İstanbul Sokaklarında 1931
- Bir Millet Uyanıyor 1932
- Leblebici Horhor Ağa 1933
- Aysel Bataklı Damın Kızı 1934
- Bir Kavuk Devrildi 1939
- Evli Mi Bekar Mı 1951
[değiştir] Filmleri - Sanat Yönetmeni
- Aysel Bataklı Damın Kızı
