Mevlid

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Halk arasında Mevlid (Mevlit, Mevlüd, Mevlüt olarak da kullanılır) olarak bilinen bir şiirdir. Süleyman Çelebi tarafından yazılmış olan ve asıl adı "Vesiletünnecat" olan bu şiirin konusu Muhammed'i övmektir. Mesnevi türündendir, "failatun failatun failun" vezninde yazılmıştır. Üç yüze yakın beyitten oluşmaktadır. Başlangıcı şöyledir:

Allah adın zikredelim evvela
Vacib oldur cümle işte her kula

Allah adın her kim ol evvel ana
Her işi âsan ede Allah ana

Allah adı olsa her işin önü
Hergiz ebter olmaya anın sonu

Bir kez Allah dese aşkile lisan
Dökülür cümle günah misli hazan

İsm-i pâkin pâk olur zikreyleyen
Her murada erişir Allah diyen

Aşk ile gel imdi Allah diyelim
Derd ile göz yaş ile ah edelim

Birdir ol birliğine şek yokdurur
Gerçi yanlış söyleyenler çokdurur

Cümle alem yoğiken ol var idi
Yaradılmıştan gani cebbar idi

Var iken ol yok idi ins-ü melek
Arş-ü ferş-ü ay-ü gün hem nüh felek

Sun´ile bunları ol var eyledi
Birliğine cümle ikrar eyledi

Kudretin izhar edip hem ol celil
Birliğine bunları kıldı delil

Ol dedi bir kerre var oldu cihan
Olma derse mahvolur ol dem heman

Bari ne hacet kılavuz sözü çok
Birdir Allah andan artık ilah yok

Haşredek ger denilirse bu kelam
Nice haşrola bu olmaya temam

Pes Muhammeddir bu varliğa sebeb
Sıdkile anın rızasın kıl taleb

Ger dilersiz bulasız oddan necat
Aşkile derdile edin es-salat

Hz. Muhammed'in doğum günü 12 Rebiülevvel'dir. İslam dünyası her yıl bu günü Mevlid Kandili olarak kutlar. Mevlid geleneği yüzyıllardır sürmektedir. Kandiller dışında, çocuk 40'ını çıkınca, bir Müslümanın vefatının 40. gününde, adaklarda, evlenme töreninde, hacıların dönüşünde, sünnet merasiminde, asker uğurlamada mevlid okuma geleneği vardır. Bu mevlidlerde Süleyman Çelebi'nin Vesiletünnecat'ı (1402) okunur. Mevlid günleri oruç tutma, geceleri ilahi, dua, vaaz, kıraatla kutlama yaygındır.