Mers-el-Kebir Savaşı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mers-el Kebir Savaşı, II. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz donanmasının, Cezayir'in Mers-el Kebir limanındaki Fransız donanmasına saldırmasıyla başlayan deniz savaşıdır.
22 haziran 1940 da Fransa’nın teslim olmasının hemen ardından Fransa, Almanya ve İtalya arasında imzalanan ateşkes anlaşmasında, Fransız donanmasının Alman ve İtalyanların kontrolüne verileceği ancak hiçbir çatışmada kullanılmayacağı anlaşmaya bağlanmıştı.
Her ne kadar bu antlaşmayla Alman ve İtalyan hükümetleri garanti vermiş oluyorlarsa da, Akdeniz’de Fransız donanmasına ait gemilerin Almanlar ya da İtalyanlar safında çatışmalara girmesi, İngilizler için bir kabus olacaktır. Bir şekilde Fransız donanmasının özellile Almanya'nın kontrolünden çıkartılması gerekmektedir.
İngiltere hükümeti, Fransız donanmasının İngiltere limanlarında bulunmakta olan parçalarına 3 temmuz 1940 da el koyuyor. "Katapult Operasyonu"nun ilk adımıdır bu. Aynı gün İngilizler Cezayir’deki Mers-el Kebir deniz üssündeki Fransız donanmasına bir ültimatom verdiler. Dört Dretnot ve 6 destroyerden oluşan bu filonun Almanların eline geçmesine göz yummalarının mümkün olmadığını belirterek, halen müttefikleri olarak gördükleri Fransa’nın bu donanmasının kendileriyle birlikte Alman ve İtalyan güçlerine karşı savaşmasını ya da gemilerin kendilerine teslim edilmesini istiyorlar. Mürettebatın en kısa sürede ülkelerine dönmesi sağlanacaktır.
Mers-el Kebir'deki Fransiz filo komutanı amiral Gensoul, Vichy hükümetinin Donanma Komutanı amiral François Darlan’ın talimatıyla bu ültimatomu reddetmiştir. Reddetmekle birlikte Fransız donanmasına ait gemilerin asla Almanlara teslim edilmeyeceğini bildiriyordu. Gerçekten de Fransızlar 27 kasım 1942 de Almanlar Toulan limanındaki gemilere el koyma girişiminde bulunduğunda iki dretnotlarını batıracaklardır.
3 temmuz 1940 günü saat 16:55 de üç dretnot, bir uçak gemisi, iki kruvazör ve on bir destroyerden oluşan İngiliz donanması, Fransız donanmasına ateş açmışdır. On beş dakika sonunda Fransız dretnotlarından biri infilak etmiştir. İki dretnot ve iki destroyer yara almaları sonucu karaya vuruyor, İngiliz donanmasının ateşinden kurtulabilen bir dretnotla dört destroyer ise bölgeden uzaklaşırlar. 1.300 Fransız denizcisi bu saldırıda hayatını kaybedecektir.
İskenderiye limanındaki Fransız donanması da 3 temmuz 1940 günü aynı ültimatomu almıştır. Bir dretnot ve dört kruvazörden oluşan bu filonun komutanı ültimatomu kabul eder ve gemileri İngilizlere teslim eder.
