İstenççilik
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İstenççilik, istenç kavramına bağlı olarak ortaya çıkmış olan felsefi ve psikoloji öğretilerini kapsayan akımın adıdır. Belirleyici olan istençtir.
İstence üstünlük ve öncelik tanıyan, hem bilgi sürecinde hem de ruhsal olayların meydana gelmesinde istenci belirleyici olarak gören eğilimlerden oluşmaktadır. Ortaçağ felsefesinde istenççi denilenilecek düşüncelerin ve filozofların ortaya çıkması sözkonusudur. Augustinus bu filozofların önemlilerindendir, ona göre ruhsal yetilerin belirleyicisi istençtir. Duns Scotus'da istence esas rolü veren bir başka ortaçağ filozofudur. 18. yüzyıl felsefesinden itibaren ise istenç kavramının yeniden önem kazandığı görülmektedir. Kant'ta mutlak dikkate değer olan anlamında, Fichte'de evrenin mutlak yaratıcı ilkesi anlamında istenç kavramının kullanımı ortaya çıkmaktadır.
Ancak istenci felsefesinin mutlak bir ilkesi haline getirmiş olan filozof asıl olarak Arthur Schopenhauer'dir. Ünlü yapıtının adını Schopenhauer, İstenç ve Tasarım Olarak Dünya başlığıyla yayınlamıştır. Ona göre istenç, her türrlü gerçekliğin temel ilkesidir. İstence önem kazandıran bir başka filozof ise, Schopenhauer'in yolunda giden Nietzsche'dir. Nietzsche güç istenci kavramını öne sürer ve buna göre yaşamın olduğu her yerde bu istencinde olduğunu belirtir. Dünyanın ve yaşamın özü güç istencidir.
