Gurya
Vikipedi, özgür ansiklopedi
|
|
||
 |
||
| Resmi dil | Gürcüce | |
| Yönetim merkezi | Ozurgeti | |
| ISO kodu | GE.GU | |
| Bölge valisi | ||
| Yüzölçümü - Toplam - % su |
2,003 km² n/a |
|
| Nüfus - Toplam - Nüfus yoğunluğu |
143,000 70/km² |
|
| Saat dilimi | UTC +3 | |
Gurya, Gürcistan’ın Karadeniz kıyısında, tarihsel ve coğrafi bölgesidir. Bugün ülkenin yönetsel bölgelerinden (mhare) biri olan Gurya’nın merkezi kenti Ozurgeti’dir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarih
Gurya, 10. yüzyılda birleşik Gürcüstan krallığını oluşmasına değin Batı Gürcüstan’daki yönetimler altındaydı. Ortaçağda İmereti Krallığı içinde yer alıyordu. 15. yüzyılın ikinci yarısında, birleşik Gürcüstan krallığının dağılmasından sonra Gurya Prensliği kuruldu. Gurya Prensliği’ni Gurieliler (Gürcüce: გურიელები) ailesi yönetiyordu ve prensliğin yönetim merkezi Ozurgeti kentiydi. 16. yüzyılda Acara ve Aşağı Gurya Osmanlıların egemenliğine girdi. 1828’de, Gurya Prensliği Çarlık Rusya’sına katıldı. Bu tarihlerde prensliğin sınırları, tarihsel olarak Guryalıların (Gurulların) yaşadığı toprakları kapsıyordu. 1840 yılında prenslik kaldırıldı ve Kutaisi valiliğine bağlı Ozurgeti mezrası kuruldu. Sovyet döneminde üç yönetim bölgesine bölündü. 1995’te yönetim bölgesi (mhare) haline getirildi. Bugünkü Gurya yönetim bölgesi, Ozurgeti, Lançhumi ve Çohatauri ilçelerini kapsamaktadır. Ozurgeti ilçesinin merkezi olan Ozurgeti kenti, aynı zamanda Gurya bölgesinin de yönetim merkezidir.
[değiştir] Adının kökeni
Gurya adı, etimolojik olarak “uyumayan ülke” anlamına gelir. Bu isim, muhtemelen Leon’un Abhazya kralı olduğu 8-9. yüzyıllardaki olaylarla ilişkilidir. Gurulların ayrıca Adarnase ve Bagratlı Aşot’a bağlanmayı da reddetmiş ve Odzraho liderliğinde başkaldırmışlardır. Bu bilgiler 18. yüzyıl tarihçisi Vahuşti Bagrationi tarafından aktarılmıştır. Daha sonraki dönemde, Gürcüstan’ın sınırlarının Derbent’ten Nikopsia’ya uzandığı dönemde Gurya ülkenin tam kalbinde (ortasında) yer alıyordu. Gurya adının da Megrelce kalp anlamına gelen “guri” sözcüğünden geldiği ileri sürülür.
[değiştir] Nüfus
Guryalılar (Gurullar), etnik olarak Gürcü’dür ve dilleri Gürcüce’dir; ama gündelik yaşamda Gurya (Gurulca-Gurul-i) lehçesiyle konuşurlar. Bölgenin toplam nüfusu 143 bindir.
[değiştir] Guryalı ünlü kişiler
- Ekvtime Takaişvili (1862-1952), dünyaca ünlü tarihçi.
- Noe Jordania, Demokratik Gürcüstan Cumhuriyeti’nin 1918-1921 arasında başbakanı.
- Pavle İngorokva (1893-1990), tarihçi, dilbilimci.
- Eduard Şevardnadze, Sovyetler Birliği dışişleri bakanı ve 1992-2004 arasında Gürcüstan devlet başkanı.
