Cinsiyet
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Cinsiyet (eşey, cinslik), erkek ve kadının arasındaki cinsellik temelli biyolojik farklılığı ve feminist teoride kadın ve erkek davranışı arasındaki sosyal olarak inşa edilmiş farklılıkları gösteren ve bu yönüyle farklı bağlamlarda farklı kullanımlara sahip bir kavramdır.
Tıp bilimlerinde cinsiyet iki tanedir.
1) Dişi (cinsiyet)
2) Erkek (cinsiyet)
(Bu sıralama abecesel bir sıralamadır)
Konu başlıkları |
[değiştir] Kromozomal (Kalıtımsal, Kalıtımsal Yapıya Göre) Cinsiyet
Gonozomal kromozomal yapıda Y kromozomunun bulunup bulunmamasına göre adlandırılan cinsiyettir.
46 XX kromozomlarına sahip bir birey kalıtımsal olarak dişi cinsiyettedir.
46 XY kromozomlarına sahip bir birey kalıtımsal olarak erkek cinsiyettedir.
Bunu da döllenme sırasında babadan gelen sperm hücresinin kromozomal yapısı (X kromozomu mu Y kromozomu mu içerdiği) belirler.
Kalıtımsal cinsiyeti belirleyen erkekten gelen gonozomal kromozomun (X, Y) türüdür.
[değiştir] Gonadal (Cinsiyet Bezlerine Dayalı)/İç Üreme Organlarına Göre Cinsiyet
Döllenme sonrası Y kromozomundaki "testis belirleyici faktör=TBF (testis determinating factor=TDF) geni "Testis Belirleyici Faktör" adlı ürünü sentezlemekte ve bu ürün farklılaşmamış (andiferansiye) gonadal yapıyı testis yönünde farklılaştırmaktadır. (Farklılaşım=Diferansiyasyon)
Bu faktörün bulunmaması durumunda farklılaşmamış cinsiyet bezi (over=yumurtalık=dişilik bezi ve testise=erkeklik bezi birden verilen ortak ad) over yönünde farklılaşacaktır.
Testisler başlıca androjen hormonu (testesteron) üretirler.
Overler başlıca östrojen hormonu üretirler.
Mülleryen İnhibe Edici Faktör (MİF): Duktal yapılardan Müller kanallarının gelişimini engelleyen testislerin sertoli hücrelerinden sentezlenen hormonal yapıdır.
Varlığında Müller kanallarında gelişim gözlenmez, Wolf kanalları testesteronun da etkisiyle duktal yapılar iç üreme organları erkek yönünde gelişim gösterirler.
Yokluğunda ise duktal yapılardan Müller kanallarından Fallop tüpleri (Döllenme tüpleri, rahim tüpleri) (Tuba Uterina), rahim (uterus), ve vajenin (dölyolu) 2/3 üst kısmı oluşur.
Duktal yapılardan over dışı kadın iç üreme organlarının ve testis-penis dışı erkek üreme organlarının farklılaşması testislerden sentezlenen Müleryen inhibe edici faktör varlığına/yokluğuna bağlıdır.
[değiştir] Fenotipik (Dış Görünüşe Dayalı)/Dış Üreme Organlarına Göre Cinsiyet
Dış üreme organları 'ürogenital sinüs' adı verilen yapıdan köken alırlar.
Bu yapı yüksek derecede androjenik hormonlara maruz kaldığında erkek tipi dış üreme organlarına farklılaşır.
Bu yapı düşük derecede androjenik hormonlara maruz kaldığında ise dişi tipi dış üreme organlarına farklılaşır.
Dış üreme organlarının farklılaşması değişik derecelerde androjenik hormonlara maruz kalmalarına bağlı bir olaydır.
[değiştir] Ruhsal-Toplumsal (Psikososyal) Yönden Cinsiyet
Kişinin kendisini ya da yaşadığı toplumun dişi mi erkek mi olarak gördüğüdür. Bu da insanın ruhsal gelişim evrelerinde belirlenir.
[değiştir] Ayrıca Bakınız
Cinsel Organlar
Cinsel İlişki
Cinsel İlişki Yoluyla Bulaşan Enfeksiyonlar (CYBE)
Dişi Cinsiyet
Erkek Cinsiyet
[değiştir] Dış bağlantılar
 |
Genetik ile ilgili bu madde bir taslaktır. Maddenin içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
