Bilimsel bilgi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bilimsel bilgi, bilimsel yöntemler ile elde edilen bilgidir. Bilimsel yöntem akıl, deney ve gözleme dayalıdır. Bir bilginin bilimsel olmasının ölçütü yöntemsel olmasıdır. Bilimsel bilgi objektif, sistemli, tutarlı ve eleştriye açık bilgidir.

Bilimsel bilgi, teknik bilgiden farklı olarak uygulama bilgisi değil, teorik bilgidir. Bilim adamı nesneye "bilmek için bilmek" amacı ile yönelir.

[değiştir] Özellikleri

Yönteme dayalı bilgidir.
Sınırlı bir konuyu ele alan bilgidir.
Objektifir.
Sistemli ve tutarlıdır.

[değiştir] Bilimler

Bilimler konu ve yöntemleri bakımından üç gruba ayrılır.

[değiştir] Doğa Bilimleri

Doğa ve doğa olayları ile ilgilenen bilimdir. Konusu doğal gerçekliktir (realite). İnsan düşüncesinden bağımsız olarak var olan her şey doğal gerçekliktir. Fizik başta olmak üzere, maddeyi inceleyen kimya, canlıyı inceleyen biyoloji, gök cisimlerini inceleyen astronomi doğa bilimlerine örnektirler.

Doğa bilimleri olgusaldır. Doğada her an varolabilen olaylar zincirlerini, olguları inceler. Olgular arasındaki neden-sonuç ilişkisini inceleyerek doğanın yasalarına ulaşır. Olgusallık, deney ve gözlem yolu ile ulaşılan yasaları yine deney ve gözlem ile doğrulatmaktır. Ayrıca determinist olmalıdır.

Doğa bilimleri tüme varım yöntemini kullanır. Tek tek olaylardan ve olgulardan hareket edilerek genel doğa yasalarına ulaşılır.

Doğa bilimleri açıklayıcıdır. Amacı sadece anlamak değil, ayrıca açıklamaktır. Açıklama; bir olgu veya varlığı meydana getiren temel öğeleri, anlaşılır bir biçimde ortaya koymaktır. Doğa bilimleri anladığı her realiteyi tanım, yasa veya formül ile açıklamalıdır.

[değiştir] Formel Bilimler

Doğada olmayan, sadece insan düşüncesinde varolan varlıkları konu alan bilimdir. İdeal bilimler de denir. En temel bilimleri matematik ve mantıktır.

Formel bilimlerin konusu, zaman ve mekandan bağımsız varlıklardır. Yöntemi tümden gelimdir. Bilgisi deneyden gelmeyen, doğrudan akıl yoluyla ulaşılan bilgilerdir.

[değiştir] İnsan Bilimleri

İnsanın kültürel yönünü konu edinen bilimdir. İnsanın kültürel yönü tüm yaşantısından ve etkinliklerinden doğar. Tarih, dil bilim, sosyoloji insan bilimlerine örnektirler.

İnsan bilimlerinin amacı açıklama değil, anlamadır. Tarihsel varlıklar anlamlı varlıklardır. Anlama, olay ve varlıkları tarihsel tekliği içinde kavramaktır. İnsan bilimlerini, anlamlı varlığı konu alan bilimler olarak tanımlayabiliriz.

Bu bilimlerin ulaştığı sonuçlar; olaylara, belgelere ve anlama yöntemine dayanır.

[değiştir] Kaynakça

Felsefe - Atilla ÇELİK, Aysel GÖÇER - Milli Eğitim Basımevi - (Telif hakkı nedeniyle tam veya kısmen alıntı yapılmamış, sadece konu işleyişi kitaptan izlenilmiştir.)