Bedri Rahmi Eyüboğlu
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bedri Rahmi Eyüboğlu (1913, Görele - 21 Eylül 1975, İstanbul), dünyaca ünlü Türk ressam ve şairdir.
1927’de Trabzon Lisesi’nde ünlü ressam Zeki Kocaemmi’nin öğrencisi oldu. Onun yönlendirmesi ile 1929’da İstanbul Güzel Sanatlar Lisesi’ne girdi. İlk şiirlerini de lise yıllarında iken yazdı. 1933’ten sonra edebiyat dergilerinde şiirler yayınladı, 1941’den sonra şiir kitapları yazdı.
Resimlerinde geleneksel halk sanatlarından seçtiği motifleri başarılı bir biçimde kullandığı gibi şiirlerinde de halk edebiyatının masal, deyiş gibi türlerine karşı duyduğu hayranlığı yansıttı.
1940’lardan sonra duvar resimlerine yönelen Bedri Rahmi, Paris’te İnsan Müzesi’nde ilkel kavimlerin sanatını inceledikten sonra güzelin yararlı, yararlının güzel olabileceği fikrini benimsedi ve eserlerinde bu görüşü yansıttı. 1950’de mozaik çalışmalarına başladı ve bu alanda uluslararası başarılar elde etti. 1958'de Uluslararası Brüksel Sergisi için 272 m²'lik bir mozaik pano gerçekleştirdi ve bu eseriyle serginin büyük ödülü olan altın madalyayı kazandı. Bundan bir yıl sonra Paris'teki NATO yapısı için, şimdi Brüksel'de bulunan, 50 m²'lik bir mozaik pano hazırladı. 1960 ve 1961'de iki kez ABD'ye gitti. Orada birçok geziye katıldı, konferanslar verdi ve resim çalışmaları yaptı. 1969'da Sao Paulo Bienali'nde onur madalyası kazandı.
1927’de başladığı resim öğretmenliğini ise ölümüne kadar sürdürmüş ve çok sayıda öğrenci yetiştirmiştir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Şiirleri ve yazıları
Bedri Rahmi 1928'de daha lise öğrencisiyken şiir yazmaya başlamıştır. Şiirlerine, 1933'ten sonra Yeditepe, Ses, Güney, İnsan, İnkılapçı Gençlik ve Varlık dergilerinde yer verilmiştir. 1941'den başlayarak çeşitli şiir kitapları yayımlanmıştır. Halk edebiyatının masal, şiir, deyiş gibi her türüne karşı duyduğu hayranlık, şiirlerine de yansımıştır. Halk dilinden ve şiirinden aldığı öğeleri kendine özgü bir biçimde kullanarak halk diline yaklaşma çabasını sonuna dek götürmüştür. Bu nitelikleriyle şiirleri, resimleriyle büyük bir benzerlik gösterir. Akıcı, rahat bir dille kaleme aldığı gezi ve deneme yazılarında ise sürekli gündeminde olan halk kültürü, halk sanatı konularındaki görüşlerini sergilemiştir.
[değiştir] Başlıca yapıtları
[değiştir] Resim
- Paris, 1930
- Mustafa Eyüboğlu, 1933
- Yazılı Natürmort, 1936
- Salı Pazarı, 1938
- Eren, 1940
- Nallanan Öküz, 1947
- Düşünen Adam, 1953
- Köylü Kadın (Tren-Yataklı Vagon), İstanbul Resim ve Heykel Müzesi
- Karadut Satıcısı, 1954
- Çömelmiş Köylü, 1972
- Ankara'nın Kavakları, 1973
- Han Kahvesi, 1973
- Mor Takkeli Hacı, 1974
- Son Kahve, 1975
- Anadoluhisarı, Ankara Resim ve Heykel Müzesi
- Çıplak
- Ev İçi, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi
- Han, 1975 (son resmi)
[değiştir] Duvar Resmi
- Lido Yüzme Havuzu'nda duvar resmi
- İstanbul Hilton Oteli'nde duvar resmi
- Divan Oteli'nde duvar resmi
[değiştir] Mozaik Pano
- Uluslararası Brüksel Sergisi için mozaik pano, 1958
- NATO yapısında mozaik pano, 1959, Brüksel
- İşçi Sigortaları Hastanesi'nde seramik pano, 1959, Samatya/İstanbul
- Etibank yapısında seramik pano, Ankara
- Marmara Oteli'nde mozaik pano, Ankara
- Vakko Fabrikası'nda mozaik pano, Topkapı/İstanbul
[değiştir] Duvar Kabartması
- Manifaturacılar Çarşısı'nda duvar kabartması, Unkapanı/İstanbul
- Aksu İşhanı'nda duvar kabartması, Karaköy/İstanbul
[değiştir] Şiir
- Yaradana Mektuplar, 1941
- Karadut, 1948
- Tuz, 1952
- Üçü Birden, 1953
- Dördü Birden, 1956
- Karadut 69, 1969
- Dol Karabakır Dol, 1974
- Yaşadım, 1977 (ölümünden sonra yayınlanan tüm şiirleri)
[değiştir] Gezi ve Deneme
- Cânım Anadolu, 1953
- Tezek, 1975
- Delifişek, 1975
- Resme Başlarken, 1977 (ölümünden sonra)
[değiştir] Monografi
- Nazmi Ziya, 1937
- Resim Albümü: Binbir Bedros, 1977 (ölümünden sonra)
- Karadut, 1979 (ölümünden sonra)
- Babatomiler, 1979 (ölümünden sonra)
[değiştir] Bedri Rahmi'nin Atölyesinin Girişinde Asılı Yemin
Bugüne kadar resim sanatı alanında Yapılagelmiş olanları inceleyeceğime Kendini bütün dünyaya kabul ettirmişler Arasında beni en çok saranlarını ayırarak Onlara kendi aramalarımı, denemelerimi Katacağıma Alışılagelmiş, basmakalıp, hazırlop Klişeleşmiş çiğnene çiğnene tadı tuzu Kalmamış hiçbir şeyi tekrarlamayacağıma Elimden çıkan her çizgiye Her lekeye Her renge Her beneğe Kendi aklımı Kendi tecrübemi Kendi tasamı Kendi ömrümü, yüreğimi basacağıma Aldığım nefes, içtiğim su, bastığım toprak Gözüm, kulağım, burnum, Elim, belim, dilim, derim üstüne Yemin ederim Yemini bozduğum gün Burdan giderim.
