Japati

Ti Wikipédia, énsiklopédi bébas

Japati

Japati liar kelir alami

Klasifikasi ilmiah

Kingdom:	Animalia
Filum:	Chordata
Kelas:	Aves
Ordo:	Columbiformes
Famili:	Columbidae
Génus:	Columba
Spésiés:	C. livia

Ngaran binomial

Columba livia
Gmelin, 1789

Japati (Columba livia), mangrupakeun anggota kulawarga manuk Columbidae.

Rupa-rupa kelir bulu japati liar

Japati alamina aya di wewengko Éropa kulon jeung kidul, Aprika Kalér, jeung Asia kidul-kulon. Habitatna alamna di gawir-gawir cadar, utamana di basisir. Hasil doméstikasina mah aya di mana-mana, kaasup di kota-kota. Di Inggris, Irlandia, jeung wewengkon asalna nu alami, japati téh ukur aya di pasisian.

Japati munggaran dibawa ka Amérika Kalér taun 1606 di Port Royal, Acadia (ayeuna Nova Scotia).

Panjang awak japati antara 30-35 cm, kalawan lébar bébér jangjang 62-68 cm. Ciri utama japati liar murni bisa ditempo dina warna bulu tungtung tonggong nu bodas, ditambah dua polét hideung dina jangjangna. Umurna di alam liar antara 3-5 taun, sedengkeun mun dikandangan bisa nepi ka 15 taun.

Warna hulu jeung beuheung japati nu geus sawawa ilaharna bulao-abu-abu, leuwih kolot batan tonggong jeung jangjangna, sedengkeun dina beuteungna mah bodas. Panonna biasana mah oranyeu, tapi aya ogé nu bodas semu abu-abu.

Japati di habitat alamina dina cadas gawir basisir. Di pakotaan, gawir cadas ieu téh diganti ku témbok gedong-gedong jangkung.

Sayangna biasana dijieun dina lelegok atawa guha, dijieun tina régang garing, jukut, atawa jukut laut. Sakali baranahan, japati mah ngendogna ukur dua; disileungleuman piligenti ku indung jeung bapana salila 18 poéan. 'Piyik'na kakara disapih mun geus umur 30 poéan.

[édit] Doméstikasi

Piyik umur sapuluh poéan

Japati geus didoméstikasi ti rébuan taun ka tukang. Japati doméstik nu geus dilatih bisa mulang ka sayangna najan di bawa ka tempat nu can dipikawanoh nu jauhna nepi ka sarébuan kilo. Silangan husus, nu katelah japati pos, geus kalatih sangkan bisa mawa surat. Japati nu kieu ogé sok dibalapkeun.

Japati sok dikawinsilangkeun pikeun diala daging, dedegan, atawa kelir buluna (galeri poto).

Kabisa navigasi mangrupakeun salah sahiji kaahéngan japati, padahal manuk ieu mah tara ngayakeun migrasi.

Japati doméstik sok dipaké dina percobaan di laboratorium biologi, kadokteran, jeung élmu kognitif. Contona baé, japati sok dilatih pikeun ngabédakeun antara lukisan kubisme jeung imprésionisme.

[édit] Japati liar di kota-kota

Japati liar nu nyayang dina sela-sela témbok wangunan.

Japati liar di pakotaan sacara naluri ngajadikeun gedong-gedong jangkung di pakotaan salaku gawir-gawir cadas tempat alamina. Sababaraha kota nu kawentar ku japati liarna, di antarana

Trafalgar Square - London
Dam Square - Amsterdam
Martin Place - Sydney
Piazza San Marco - Venice
Misir Carshisi- Istambul
Rynek Główny- Cracow

Kusabab kamekaran populasina, di kota-kota kawas di luhur mah pihak pamaréntah nepi ka nyaram maraban japati liar. Komo ku kalakuanana nu bisa ngaruksak wangunan, nyebarkeun panyakit, polusi taina, sarta ngusir manuk lianna.

[édit] Baca ogé

Balap japati
Japati pos

[édit] Rujukan

Rock pigeon, Wikipédia édisi basa Inggris (8 Maret 2006).
Collins Bird Guide karya Mullarney, Svensson, Zetterström & Grant. ISBN 0-00-219728-6
Columba livia (TSN 177071). Integrated Taxonomic Information System. Dibuka ping 9 Pébruari 2006.