Ziemia sieradzka

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ziemia sieradzka. Wg Zygmunta Glogera (h.: "Ziemia") terminem "ziemia" w początkach Państwa Polskiego określano przestrzeń będącą siedliskiem jakiegoś plemienia bronioną wodami rzek i innymi przeszkodami naturalnymi. Pojęcie "ziemi" (łac. terrae) pojawia się w nomenklaturze polskich jednostek terytorialnych w XII-XIII w. stanowiąc ważne ogniwo w historii kształtowania się organizmu państwa po rozbiciu dzielnicowym Polski. W l. 1305/6 Władysław Łokietek, jeszcze przed śmiercią czeskiego Wacława III, opanował wraz z Małopolską, Kujawami i cząstką Wielkopolski także dzielnice łęczycką i sieradzką, które weszły w skład zasadniczego zrębu odbudowywanego Państwa Polskiego. Od tego czasu dzielnice te zaczęły zmieniać swój charakter, co przejawiało się również w sposobie ich określania. Zaczyna zanikać dotychczasowa nazwa "księstwa", a w to miejsce zaczyna się używać terminu "ziemia". Początkowo terminów tych używano wymiennie. S. Zajączkowski przywołuje przykład przywilejów Łokietka z l. 1296 i 1308 dla klasztoru w Sulejowie, gdzie są wymienione wsie "in ducatu Syradie" (w Księstwie Sieradzkim). Jednakże w innych dokumentach, tak książęcych jak i biskupich, z l. 1296, 1298, 1314 i 1331 występuje określenie "terra". Staje się ono wkrótce częścią składowa tytulatury Łokietka, którego kancelaria jednak, nawet już po koronacji w 1320 r., w wydawanych dokumentach używała preambuły następującej treści: "Rex Poloniae, nec non terrarum Cracoviae, Sandomiriae, Lanctciae, Cujaviae, Siradiaeque dux". Stopniowe zanikanie określenia "księstwo" i coraz częstsze pojawianie się terminu "ziemia" wskazują na coraz większą integrację Państwa, które dawne udzielne księstwa zaczęło traktować jako części składowe swego terytorium. W XV w. dawne księstwa dzielnicowe, nad którymi w imieniu króla władał wojewoda, nazwano województwami, natomiast mniejsze nazywano w dalszym ciągu ziemiami, np. dotyczyło to ziemi wieluńskiej, która ok. 1420 r. weszła w zależność od wojewody sieradzkiego.

[edytuj] Literatura

Dylik J., "Województwo ze stolicą bez antenatów", Łódź 1971.
Gloger Z., Encyklopedia staropolska", t. I, Warszawa 1972.
Zajączkowski S., "Studia nad terytorialnym formowaniem ziemi łęczyckiej i sieradzkiej", Łódź 1951.