Wolica Ługowa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).


Wolica Ługowa
Województwo	podkarpackie
Powiat	ropczycko-sędziszowski
Gmina	Sędziszów Małopolski
Położenie	50° 5' N 21° 43' E
Strefa numeracyjna (do 2005)	17
Tablice rejestracyjne	RRS

Wolica Ługowa – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie ropczycko-sędziszowskim, w gminie Sędziszów Małopolski.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Wolica Ługowa leży na północ od Sędziszowa, oddzielona od miasta bagiennymi łąkami, zwanymi "ługami", od których prawdopodobnie pochodzi jej nazwa.

[edytuj] Historia

Pierwsza wiadomość o niej pochodzi z 1425 roku, kiedy została zastawiona przez Odrowążów, wraz z Sędziszowem, Stefanowi z Bydlowa. Przez szereg lat należała Wolica do klucza sędziszowskiego, stąd wśród jej właścicieli pojawiają się te same nazwiska, co w przypadku miasta ( m.in.: Kostkowie, Potoccy, Zboińscy, Stadniccy, Tarnowscy ). Pod koniec XVIII wieku była Wolica najmniejszą wsią w okolicy Sędziszowa. Mieszkało tu 28 poddanych, podczas gdy w sąsiedniej Wolicy Piaskowej było ich 34, a w Kawęczynie - 43. Pierwsza połowa XIX wieku w regionie sędziszowskim to okres nikłej aktywności społecznej. Dopiero druga część stulecia przynosi znaczące zmiany w wielu dziedzinach życia. Jednym z symptomów nadchodzących przemian był udział mieszkańców Wolicy Ługowej w powstaniu styczniowym. W walkach wzięli udział: Jacenty Polek i Tomasz Wojdon.

W 1886 r. we wsi powstała Kasa Pożyczkowa Gminna, działająca do 1914 r., jako alternatywa dla udzielających lichwiarskich pożyczek Żydów. Wkrótce po powstaniu w Rzeszowie Polskiego Stronnictwa Ludowego, idee ruchu ludowego docierają do mieszkańców Wolicy. Propagował je Stanisław Birkowski, w którego domu czytano m.in.: "Przyjaciela Ludu", "Wieniec", "Pszczółkę". W 1910 r., w pięćsetlecie zwycięstwa pod Grunwaldem, stanął we wsi krzyż, upamiętniający triumf oręża polskiego nad Zakonem Krzyżackim.

Niedługo przed wybuchem pierwszej wojny światowej, z inicjatywy proboszcza Pawła Sapeckiego, którą podjęli wójt wolicki Grzegorz Pondo oraz Ferdynand Rolek, rozpoczęto w rejonie "ługów" eksploatację torfu. Wybuch pierwszej wojny światowej przerwał to dobrze zapowiadające się przedsięwzięcie, po którym pozostał duży staw hodowlany. Widoczne od dłuższego czasu ożywienie polityczne zaowocowało licznym udziałem mieszkańców Ziemi Sędziszowskiej w Legionach Piłsudskiego. Wśród nich byli również: Franciszek Mach i Wojciech Wojdon z Wolicy Ługowej. Odbudowa niepodległego państwa polskiego w 1918 r. obudziła w ludziach entuzjazm, który pozwolił zrealizować wiele cennych inicjatyw. W Wolicy powstała w tym czasie Ochotnicza Straż Pożarna, młodzież założyła Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej, zorganizowano bibliotekę, wybudowano Dom Ludowy, aktywnie działały bractwa religijne, powstało Kółko Rolnicze. Wśród młodzieży dużą sympatię zdobył ks. Stanisław Maciąg, organizator zespołu teatralnego.

W latach drugiej wojny światowej całość wolickich pól objął w posiadanie niemiecki bauer. W 1943 roku wieś oraz sąsiednie: Wolica Piaskowa i Kawęczyn, przeżyły pacyfikację. Na szczęście nie pociągnęła ona za sobą ofiar śmiertelnych. Znaczącą rolę odgrywali mieszkańcy Wolicy w działaniach konspiracyjnych. Stąd pochodził Józef Naróg, komendant placówki AK w Sędziszowie, a później komendant dębickiego obwodu AK, Wojciech Wojdon, pochodzący z Wolicy brał udział w tworzeniu struktur Państwa Podziemnego w okręgu krakowskim, w 1942 r. zamieszkał w Wolicy Mieczysław Szczurowski, pierwszy komendant placówki Związku Walki Zbrojnej w Sędziszowie. Nie sposób pominąć O. Adama Jakubka, kapucyna, który ochotniczo wyjechał w głąb Niemiec, by w konspiracji nieść duchową pociechę polskim robotnikom przymusowym.

W okresie powojennym wieś wyspecjalizowała się w mleczarstwie. Lata 80-e i 90-e XX w. to okres znaczących inwestycji w infrastrukturę. Przeprowadzono gazyfikację, telefonizację, wybudowano sieć wodociągową, wykonano oświetlenie uliczne, odnowiono sieć energetyczną. Dumą mieszkańców jest, oddany do użytku w 1971 r., odremontowany Dom Ludowy, będący siedzibą OSP, która powstała w 1922 r. z inicjatywy Naczelnika Poczty w Sędziszowie Młp. - A. Worka. Pierwszym komendantem jednostki został Stanisław Drozd. Obecnie funkcję prezesa sprawuje Andrzej Gargaś, zaś naczelnika – Jerzy Baran.

[edytuj] Inne

Atrakcją Wolicy jest kilkusetletni dąb, stojący w centrum wsi. Miejscowe podanie głosi, że drzewo zasadził sam król Władysław Jagiełło, w miejscu, gdzie dziki zwierz zagryzł jego najlepszego charta.