Przybysławice (gmina Zielonki)

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).


Przybysławice
Województwo	małopolskie
Powiat	krakowski
Gmina	Zielonki
Sołtys	Antonina Nowacka
Powierzchnia	2,22 km²
Położenie	50° 09' 28'' N 19° 53' 45'' E
Wysokość	309 m n.p.m.
Populacja - liczba ludności	487
Strefa numeracyjna (do 2005)	12
Kod pocztowy	32-088 Przybysławice
Tablice rejestracyjne	KRA

Przybysławice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zielonki. Powierzchnia sołectwa wynosi 222,24 ha.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krakowskiego.

Przybysławice to malowniczo położona wieś położona w południowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej, częściowo w otulinie Ojcowskiego Parku Narodowego. Usytuowana jest przy drodze do Skały (droga nr 794) z zabudową skupioną przede wszystkim wzdłuż jej przecznic. Poprzez szczyt zamkowego wzgórza sąsiaduje z Korzkwią. Nazwa miejscowości należy do licznej w Małopolsce grupy nazw dzierżawczych, utworzonych od imienia posiadacza lub założyciela osady lub patronimicznych, oznaczających mieszkańców wsi, stanowiących potomstwo lub poddanych założyciela (Przybysława). Według badaczy miejscowości o tego typu nazwach, były zakładane od połowy XIII w.

Spis treści

1 Historia
2 Komunikacja
- 2.1 Tranzyt
- 2.2 Transport
3 Zobacz też
4 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

Pierwsze wzmianki o Przybysławicach pojawiają się już w roku 1352, kiedy to właściele Przybysławic – Jacek i Sieciej, sprzedali Janowi z Syrokomli Korzkiew. Nabył on górę korzkiewską wraz ze wszystkimi korzyściami i dochodami z niej płynącymi, pola wokół niej nad rzeką Bielnicą i Prądnikiem. W zamian Jan oddał łąkę w Giebułtowie oraz 80 grzywien groszy praskich i 48 grzywien innej monety. Transakcja ta została zatwierdzona przez króla Kazimierza Wielkiego. W 1388 słychać o burgrabiach, powoływanych z okolicznych rycerzy. Jeden z nich, Świętek (albo Świętosław, zabity w 1431 roku) był bratem Hanka z Owczar i Przybysława z Przybysławic.

Jak pisze w swej książce "Zamek w Korzkwi i jego właściciele" Paweł Szczaniecki: "w roku 1352 Korzkiew oderwana była od Przybysławic i pozostały niejasności. Czytamy, że w roku 1394 "Przybek z Przybysławic (graniczących z Korzkwią) pozyskuje poprzez przysięgę na Zaklice, gaje i zarośla zwane Stronie, powyżej młyna położonego nad Prądnikiem". Obecnie miejscowość ta nazywa się Prądnikiem Korzkiewskim. Ale nie koniec na tym, bo spory sąsiedzkie trwają jeszcze: W roku 1449 Stanisław z Korzkwi ustępuje wieczyście Katarzynie, wdowie po Przybysławie, gaj zwany Olsze, położony pod Przybysławicami". Przy sposobności należy zwrócić uwagę, że puszcza koło Korzkwi była już przerzedzona!"

Dokumenty odnotowują fakt, że w 1629 roku Przybysławice należały do Aleksandra Ługowskiego. Odziedziczył po ojcu cały majątek i został jednym z zamożniejszych właścicieli ziemskich w województwie krakowskim. Co prawda wsie Ługowskiego nie były wielkie, wszystkie razem obejmowały 50 łanów, ale w 1636 roku posiadłości te powiększyły się jeszcze o część leżącego w pobliżu Korzkwi Giebułtowa, a na jesieni 1639 roku Ługowski zyskał starostwo lelowskie, powiększając majątek o dalsze 40 łanów. Uzyskanie starostwa lelowskiego było jednocześnie szczytowym momentem, gdy chodzi o jego karierę.

W XVIII wieku Przybysławice były własnością wojewody bracławskiego – Michała Jordana Wieś należała do tak zwanego klucza korzkiewskiego który obejmował zamek, Biały Kościół, Januszowice, Grębynice, Maszyce, Brzozówkę, Promnik Górny i Dolny oraz szabelnię, nożownię i papiernię. Oprócz tego do wojewody bracławskiego należał piękny majątek, a Michał Jordan dostąpił wkrótce godności senatorskiej. Był łowczym koronnym, mianowanym w 1704 roku przez Augusta II Mocnego. W roku 1710 król dał Michałowi Jordanowi województwo bracławskie, w roku 1718 obojgu małżonkom nadał znaczne dobra i starostwo ostrołęckie. Podobno sam król August II Mocny gościł na korzkiewskim zamku w czasie swoich polowań. W 1741 roku w spadku po wojewodzie majątek odziedziczył jego syn, Adam. Obejmował on Korzkiew, Biały Kościół, wieś Januszowice z folwarkiem i foluszem, wieś Przybysławice z folwarkiem, wieś Grębynice z folwarkiem, wieś Maszyce z folwarkiem, wieś Prądnik Górny i Dolny z oficynami, szabelnią i papiernią oraz wieś Brzozówkę z folwarkami.

Pod koniec XVIII wieku właścicielami klucza folwarków, do których należały Korzkiew, Biały Kościół, Brzozówka, Garl iczka, Grębynice, Januszowice, Maszyce, Prądnik (parafia Korzkiew) i Przybysławice stali się Wodziccy. W wieku XIX klucz korzkiewski stanowił własność doktorostwa Sedlmayerów. Angielski park w Korzkwi ocieniał parterowy dwór, a za potokiem urządzono folwark i gorzelnię. Klucz korzkiewski obejmował nadto folwarki w Grębynicach, Przybysławicach i Brzozówce – w sumie było to 1711 morgów, które uległy parcelacji po 1890 roku.

Początkowo Przybysławice należały do parafii w Giebułtowie, a od XVI wieku do nowopowstałej parafii korzkiewskiej. Opis parafii w Korzkwi z 1883 roku, wspomina, że rozciągała się ona na 11 wsi. Były to Brzozówka, Garlica Duchowna, Górna Wieś, Grębynice, Januszowice, Korzkiew, Narama, Owczary, Prądnik Korzkiewski, Przybysławice i Wola Zachariaszowska. W roku 1877 liczono 1987 katolików i 11 Żydów, a w 1883 liczba katolików w parafii korzkiewskiej wzrosła do 2053 osób. W okresie rozbiorów Przybysławice należały do zaboru rosyjskiego. Wielu mieszkańców wsi służyło w carskiej armii. W czasie I wojny światowej walczyli po przeciwnej stronie, niż ich krewni z pobliskich wsi należących do zaboru austriackiego. W Przybysławicach stacjonowali carscy oficerowie. Według relacji mieszkańców Przybysławic – "w środku wsi, przy tej drodze do Wolbromia, była zbiorowa mogiła powstańców Powstania Styczniowego. Władze carskie nie pozwalały stawiać krzyży przy drogach a szczególnie przy grobach albo mogiłach, toteż tamtejsi gospodarze potajemnie wykonali masywny krzyż dębowy i pod ukryciem nocy postawili go na mogile, ogrodzili go drewnianym płotkiem i posadzili wokół kilka drzew liściastych."

Po odzyskaniu niepodległości, w okresie II Rzeczypospolitej Przybysławice należały do gminy Cianowice, powiatu olkuskiego, województwa kieleckiego. Ówczesne granice administracyjne nosiły piętno rozbiorowych podziałów Polski. W okresie II wojny światowej wielu mieszkańców wsi służyło w szeregach Armii Krajowej.

W pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej w Przybysławicach wybudowano dom ludowy, w którym działała spółdzielnia "Wspólnota". Znalazła się tam również sala ze sceną teatralną. W 1947 roku, z inicjatywy dwóch przybysławiczan: Mariana Dulińskiego oraz Stanisława Łudzika rozpoczął działalność amatorski teatr, którego repertuar cieszył się dużą popularnością mieszkańców okolicznych wsi. Atmosferę tamtych lat dobrze oddaje wiersz Stanisława Łudzika pod tytułem "Kuplety przybysławskie". W 2006 roku oddano do użytku przebudowany i unowocześniony dom sołecki. Modernizacja była dofinansowana ze środków Unii Europejskiej.